Ինչքան արագ և կտրուկ է փորձում Փաշինյանը լուծել ՍԴ-ի հարցը, այնքան բարդ և պատային իրավիճակում է հայտնվում
ՎերլուծությունՍահմանդրական դատարանի շուրջ ստեղծված իրավիճակը շարունակում է մնալ օրակարգային հարց։ Եվ չնայած իշխանական պատգամավորները հայտարարում են, թե ՍԴ ճգնաժամ գոյություն ունի, սակայն իրականում այդ ճգնաժամը արհեստականորեն է առաջ եկել Փաշինյանի նախաձեռնած քայլերի արդյունքում։
Իշխանափոխությունից հետո ամեն ինչ իր հունով գնում էր, ՍԴ-ի շուրջ ոչ մի լուրջ խնդիր չկար, սակայն հանկարծ պարզվեց, որ ՍԴ-ն «լեգիտիմ» չէ, ու Փաշինյանը սկսեց ամեն ինչ անել, որպեսզի ՍԴ դատավորները «կամավոր» հեռանան։
Սա փաստում է այն մասին, որ ՍԴ-ի ինքնուրույնության պահպանման պարագայում իշխանությունները սկսել են վտանգներ տեսնել, թե իրենց որոշ նախաձեռնություններ կարող են հակասահմանադրական ճանաչվել։
Եվ իրավիճակը պարադոքսալ է նրանով, որ Կապանում ունեցած իր վերջին ասուլիսի ընթացքում Փաշինյանը փորձեց այլ կերպ ներկայացնել իրողությունը՝ նշելով, թե իբր 2018 թվականի մայիսից սկսած՝ սկզբից ամենօրյա ռեժիմով, հետո ամենշաբաթյա ռեժիմով, հետո ամենամսյա ռեժիմով Հրայր Թովմասյանն իր ծառայություններն է առաջարկել իրեն, սակայն ինքը հրաժարվել է։
Եթե ուշադրություն դարձնեք, բազմաթիվ նախկին պաշտոնյաներ, որոնք իրենց ծառայությունն են առաջարկել Նիկոլ Փաշինյանին, պաշտոնների են նշանակվել կամ շարունակում են պաշտոնավարել ու իրենց պահում են հեղափոխականներից ավելի հեղափոխական։
Անուններ տալու հարկ չկա, սակայն այսօր պաշտոնավարում են այնպիսի պաշտոնյաներ, որոնք նախկինում անխնա քննադատության էին ենթարկվում ընդդիմադիր Փաշինյանի և նրա կողմնակիցների կողմից։ Եվ եթե Հրայր Թովմասյանն իր ծառայություններն առաջարկած լիներ իշխանություններին, ապա այսօր ՍԴ-ի հետ կապված ոչ մի խնդիր էլ չէր լինի, նույնիսկ սահմանադրական փոփոխություններ անելու կարիք էլ չէր լինի, քանի որ բոլորս էլ հասկանում ենք, որ այդ փոփոխությունների մեջ առանցքայինը լինելու է ՍԴ-ի հարցի լուծումը։ Այնուամենայնիվ, քանի որ սահմանադրական փոփոխությունների իրականացումը բավականին տարողունակ և ժամանակատար գործընթաց է, և չգիտես ինչպես կդասավորվեն իրադարձությունները, Փաշինյանը նախընտրում է օր առաջ լուծել հարցերը ՍԴ-ի հետ։ ՍԴ-ի անկախության վտանգավորության աստիճանը իշխանության համար ամեն օր բարձրանում է։
Խնդիրն այն է, որ ներկայիս իշխանությունների համար գործունեության ելակետ է ոչ թե Սահմանադրությունը, այլ սեփական քաղաքական շահը, որը լեգիտիմացվում է նրանով, թե իբր ժողովուրդն իրենց վստահության քվե է տվել։
Եվ եթե իրենց համար առաջնահերթ լիներ երկրի գլխավոր օրենքին համապատասխան գործելը, ապա դատարանները շրջափակելու կոչեր չէին անի։
Սահմանադրությանը հակասող քաղաքականությունը շարունակվում է նաև այսօր, երբ ՍԴ դատավորները ճնշումների տակ են հայտնվել, քրեական գործեր են հարուցվում նրանց և նրանց մերձավորների վրա, փորձ է կատարվում նրանց պարտադրել, որ «պատվավոր» թոշակի անցնեն։
Ընդդիմադիր ուժերը տևական ժամանակ բարձրաձայնում են այսպիսի քայլերի անընդունելիության մասին, սակայն իշխանությունը անդրդվելի է։
Իսկ երբ միջազգային տարբեր կազմակերպություններ իրենց մտահոգությունն են հայտնում ստեղծված իրավիճակի կապակցությամբ, ապա իշխանությունները կա՛մ անտեսում են, կա՛մ էլ այն ներկայացնում են իրենց հաճո ձևով, ինչպես եղավ Վենետիկի հանձնաժողովի նախագահ Ջիանի Բուքիքիոյի և ԵԽԽՎ համազեկուցողների արտահայտած մտահոգությունների դեպքում, երբ իմքայլական պատգամավորները «ողջունեցին» այդ հայտարարությունները։
Այդուհանդերձ, ինչքան արագ և կտրուկ է փորձում Փաշինյանը լուծել ՍԴ-ի հարցը, այնքան բարդ և պատային իրավիճակում է հայտնվում հենց ինքը։ Դրությունն այնպիսին է, որ ցանկացած քայլ թուլացնելու է իշխանության դիրքերը։
Եթե Փաշինյանը չլսի միջազգային տարբեր կառույցների նախազգուշացումները և կամայական գործողությունները շարունակի, ապա շատ շուտով վերջինս կարող է կորցնել իր արտաքին լեգիտիմությունը, և իրեն դրսում չեն աջակցի։
Մնում է մյուս տարբերակը՝ դանդաղ նահանջ, բայց դեռ հարց է, թե այս ճանապարհով կգնա՞ Փաշինյանը, որն իր պաշտոնավարման ընթացքում կերտել է «մշտապես հաղթող ժողովրդի իշխանության» կերպարը։
ԱՐԹՈՒՐ ԿԱՐԱՊԵՏՅԱՆ
1
2
3
4
5
1
4
5
1
2
3
5
