Ուռճացված ուշադրություն դարձնել այն ամենի վրա, ինչը ուրիշին դրսից կարծես մանրուք է թվում, տիպիկ է բոլոր փոքր, բայց հպարտ երկրների համար
Ուշադրության կենտրոնումmk.ru-ն «Հայաստանը պետք է դառնա «ռուսական Իսրայել»» վերնագրով հոդվածում գրում է, որ Հայաստանի և Ռուսաստանի միջև բարեկամության ամրապնդման հակառակորդները կարող են տեսնել սարսափելի նախանշան:
Ի վերջո, նախկինում հայերն ու ռուսները ինչ-որ կերպ միշտ էլ շփվել են առանց թարգմանչի: Իսկ այսօր ոչ միայն հեռավոր գյուղերում, այլ նաև Երևանի կենտրոնում կարելի է հանդիպել երիտասարդների, որոնք ընդհանրապես ռուսերեն չեն հասկանում: Իհարկե, իրավիճակը այնքան դրամատիկ չէ, որքան հարևան Վրաստանում:
Հայաստանի դպրոցներում ռուսաց լեզուն պարտադիր առարկա է, և այն սկսում են սովորել երկրորդ դասարանից, չնայած այն սահմանված է որպես օտար լեզու, իսկ 1993 թվականից ի վեր հանրապետությունում չկան ռուսական դպրոցներ:
Հայաստանում անգամ նշանակալի չափերի ռուս բնակչություն չկա, ի վերջո, Հայաստանը համարյա մոնոէթնիկ երկիր է: Բայց հայերն ու ռուսները միշտ էլ գտել են ընդհանուր լեզու: Լինելով թշնամական մուսուլմանական միջավայրում՝ հայերը հենց Ռուսաստանն են ընդունել որպես իրենց բնական դաշնակից և պաշտպան: Միշտ էլ այդպես է եղել:
Բայց արդյո՞ք իրավիճակը փոխվել է հիմա, երբ «թավշյա հեղափոխությունից» հետո Հայաստանում իշխանության են եկել ուժեր, որոնց Ռուսաստանի Դաշնությունում շատերն անվանում են «արևմտամետ»:
Ռուս-հայկական երկխոսության օջախում վառված կրակը պետք է պահպանել, և այդ նպատակով էլ 2018 թվականի աշնանը ստեղծվել է «Լազարևյան ակումբը», որը երկու երկրների քաղաքացիական հասարակության ներկայացուցիչների հանդիպումների ոչ պաշտոնական հարթակ է:
Ակումբը անվանվել է հայտնի հայ Լազարևյան ընտանիքի անունով, որի հիմնադրին Ռուսաստանին մատուցած ծառայությունների համար Եկատերինա 2-րդը շնորհել էր ժառանգական ազնվականության տիտղոս: Նրա որդին հիմնել է Մոսկվայի Լազարևյան արևելագիտության ինստիտուտը:
Ըստ «Լազարևյան ակումբի» կազմկոմիտեի նախագահ, Ռուսաստանի Պետդումայի պատգամավոր Կոնստանտին Զատուլինի, «իրենց նպատակն է Ռուսաստանում Հայաստանի իմիջը և Հայաստանում Ռուսաստանի իմիջը պահպանել դրական»:
Նա կոչ է արել մասնակիցներին և լրագրողներին զգույշ լինել իրենց հայտարարություններում, քանի որ աշխարհում շատ են այնպիսիները, որոնք չեն ցանկանում տեսնել ռուս-հայկական լավ հարաբերություններ, և տեղի ունեցող ամեն ինչին ուշադիր հետևում են ոչ միայն բարեկամները, այլ նաև հակառակորդները:
Զատուլինը ասել է նաև, որ ինքը պատրաստել է հրատարակության ռուս-հայկական հարաբերությունների թեմայով իր հոդվածների և ելույթների ժողովածուն:
Գիրքը լույս կտեսնի հաջորդ տարի և ունենալու է սադրիչ վերնագիր՝ «Հայաստանը Կովկասում Ռուսաստանի Իսրայելն է»:
Այս արտահայտությունը պատկանում է հանգուցյալ Վազգեն Սարգսյանին, որը եղել է Հայաստանի նախկին վարչապետ և Ղարաբաղյան պատերազմի ընթացքում երկրապահ-կամավորական ստորաբաժանումների հրամանատար: Ցավալի է, բայց նա զոհվել է ոչ թե ռազմի դաշտում, այլ խորհրդարան ներխուժած ահաբեկիչների ձեռքով:
Այնուամենայնիվ, Հայաստանում կան նաև այնպիսիները, որոնք հավատում են, որ Հայաստանը կարող է դառնալ «Կովկասյան Իսրայել» Ամերիկայի համար:
Լազարևյան ակումբի համաժողովի հերթական թեման եղել է «Լրատվամիջոցները Ռուսաստանում և Հայաստանում. անկեղծ զրույց»: Խոսակցությունն իսկապես անկեղծ է ստացվել:
Վարչապետի՝ արդեն նախկին մամուլի քարտուղար Վլադիմիր Կարապետյանը մոսկվացի հյուրերին հավաստիացրել է, որ «թավշյա հեղափոխությունից» հետո Հայաստանում մամուլը ձեռք է բերել լիակատար ազատություն, ինչը նախկին իշխանությունների օրոք չի եղել:
Ըստ նրա, ներկայումս լրատվամիջոցների մեծ մասը մնում է ընդդիմության վերահսկողության տակ, ներառյալ նախկին իշխանության ներկայացուցիչների հսկողության տակ:
Ըստ Մոսկվայի պետական համալսարանի հեռուստատեսության բարձրագույն դպրոցի դեկան Վիտալի Տրետյակովի, հիմա ամենակարևոր խնդիրը լրագրողների և լրատվամիջոցների ղեկավարների «կրկնակի լոյալությունն» է:
Նա ասել է, որ «Ռուսաստանում ապրում և աշխատում են, այդ թվում՝ նաև ազդեցիկ լրատվամիջոցներում, ոչ միայն ռուս լրագրողներ, այլ նաև հայեր, վրացիներ, ադրբեջանցիներ, հրեաներ, նաև Ղրիմի թաթարներ, և «կրկնակի լոյալության» պատճառով առաջանում են խնդիրներ»:
Ըստ նրա, նման խնդիր առավել ակնհայտորեն դրսևորվել է Հարավային Օսիայի պատերազմի ժամանակ, քանի որ 08.08.2008-ին անհնար էր չնկատել, թե ինչպես է ակտիվացել վրացական սփյուռքը, և սրվել է «կրկնակի լոյալության» խնդիրը»:
Այն ժամանակ լրատվամիջոցները ստիպված են եղել ընտրություն կատարել` Ռուսաստանի կամ Վրաստանի միջև:
Ներկայումս նույն բանը նկատելի է ռուս-ուկրաինական հակամարտության հետ կապված: Ի դեպ, համաժողովի ռուս մասնակիցները անընդհատ շեշտել են, որ չեն մեկնաբանում Հայաստանի ներքաղաքական իրավիճակը, որ նրանք միայն և բացառապես հետաքրքրված են ռուս-հայկական հարաբերությունների խնդիրներով, իսկ մնացած ամեն ինչը բարեկամական երկրի ներքին գործն է:
Այնուամենայնիվ, դժվար է ամբողջությամբ հեռու մնալ «այդ ամենից»: Ուռճացված ուշադրություն դարձնել այն ամենի վրա, ինչը ուրիշին դրսից կարծես մանրուք է թվում, տիպիկ է բոլոր փոքր, բայց հպարտ երկրների համար: Լազարևյան ակումբի առաջին համաժողովի ժամանակ մեկ տարի առաջ ելույթ է ունեցել նախկին նախագահ Ռոբերտ Քոչարյանը: Նա, ով հիմա բանտում է:
Դե, խոսել է, ինչո՞ւ չպետք է խոսի նախկին նախագահը: Բայց Հայաստանի ներկա իշխանությունը հիշում է դա, և անգամ հեռուն գնացող եզրահանգումներ անում:
Ըստ ընդդիմադիր «Ազգային միաբանություն» կուսակցության ղեկավար Արտաշես Գեղամյանի, ինքը չի կարողանում հաշտվել այն մտքի հետ, որ օվկիանոսից այն կողմ գտնվող ստրատեգներին հաջողվել է Հայաստանում «գունավոր հեղափոխություն» իրականացնել, և ներկայումս Հայաստանում անդրօվկիանոսային խամաճիկների իշխանություն է:
Նա կարծում է, որ այդ ամենի նպատակը Իրանի հետ Հայաստանի 105 կիլոմետրանոց սահմանին տիրանալն է, որին ԱՄՆ-ը կարող է հասնել Արցախ խաղաղապահ ուժեր մտցնելով, իսկ դրան հասնելու համար պետք է սատանայացված ներկայացվի Ռուսաստանի կերպարը, հասարակությանը ներարկվի, որ այդ երկիրը պետք է հեռանա Հայաստանից, դուրս գա բանակցային գործընթացից:
Գեղամյանը ասել է նաև, որ բացառված չէ ռազմական գործողությունների վերսկսումը Արցախում, որին էլ հենց կհետևի ԱՄՆ-ի կողմից տարածաշրջան խաղաղապահներ մտցնելու հարցը բարձրացնելը: