Գիտնականները Նապաստակի համաստեղությունում էկզոմոլորակի մոտ «ֆանտաստիկ» հրաբխային արբանյակ են հայտնաբերել
ՄիջազգայինՆապաստակի համաստեղությունում Երկրից 550 լուսային տարի հեռավորության վրա գտնվող WASP 49-b էկզոմոլորակը, հնարավոր է, հրաբխային արբանյակ ունի, հաղորդում է ՏԱՍՍ-ը:
Այն պատված է եռացող լավայով եւ նման է ռեժիսոր Ջորջ Լուկասի «Աստղային պատերազմներ» կինոսագայից Մուստաֆար մոլորակին: Նման եզրակացության է եկել Բեռնի համալսարանի ղեկավարության ներքո աշխատող գիտնականների միջազգային խումբը: Այդ մասին նրանք պատմել են The Astrophysical Journal ամսագրին:
Բեռնի համալսարանի կայքում ասվում է, որ գիտնականներն աստղագիտական դիտարկումների հիման վրա հաշվարկներ են արել: WASP 49-b էկզոմոլորակի մոտ հրաբխային արբանյակի առկայության մասին կարող է վկայել նատրիումի գազը, որը հայտնաբերվել է էկզոմոլորակի մակերեսից անոմալ բարձրության վրա:
«Չեզոք նատրիումի գազն այնքան հեռու է գտնվում մոլորակից, որ քիչ հավանական է, որ այն տեղափոխվել է միայն մոլորակային քամու օգնությամբ»,- բացատրել է գիտական աշխատանքի հեղինակներից մեկը՝ Ապուրվա Օզան:
Գիտնականները հիմնվել են, մասնավորապես, Յուպիտերի Իո արբանյակի հետազոտման արդյունքներով ստացված տվյալների վրա: Այդ արբանյակի վրա հայտնաբերվել էին հարյուրավոր հրաբուխներ եւ հարյուրավոր կմ ձգվող լավային հոսքեր:
Օզան բացատրել է, որ WASP 49-b-ի մոտ էկզոլուսինը «վտանգավոր հրաբխային աշխարհ է շիկացած լավայի մակերեսով»: Սակայն տիեզերական մարմինը, որի մասին Օզան եւ նրա գործընկերները պատմել են իրենց գիտական հոդվածում, իրենից ներկայացնում է էկզոտիկ տիեզերական օբյեկտ, քան այն, ինչ տեսել ենք «Աստղային պատերազմներ. Սիտխերի վրեժը» երրորդ դրվագում: Հիպոթեզի համաձայն՝ այն պտտվում է շիկացած հսկայական մոլորակի շուրջը, որն էլ իր հերթին մեծ արագությամբ (3 երկրային օր) լրիվ պտույտ է կատարում իր աստղերի շուրջը՝ նշում է Բեռնի համալսարանը:
Գիտնականները կարծում են, որ «աստղ-հսկայական մոլորակ-մոլորակի արբանյակ» համակարգի կայունությունը կարող են ապահվել հզոր կուտակումները, որոնց էներգիայի շնորհիվ մոլորակում եւ արբանյակում ուղեծիրը մնում է կայուն: Միեւնույն ժամանակ, կուտակումները շիկացնում են արբանյակն ու պահում դրա հրաբխային ակտիվությունը: Ընդ որում, հրաբուխները կարող են լավայի հետ ավելի շատ նատրիում եւ կալիում արտանետել, քան խոշոր գազային տիեզերական մարմինները:
Գիտնականներին դեռեւս հաջողվել է նույնականացնել 5 նման համակարգ: Միեւնույն ժամանակ, աստղաֆիզիկոսները խոստովանում են վերջնական եզրակացության ձեւավորման համար հետագա հետազոտութունների անհրաժեշտությունը: