ԱՄՆ-ում բացատրել են, թե ինչու Սու-35-ը հաջողության չի հասել արտահանման հարցում
ՎերլուծությունPolitros.com-ը գրում է, որ ռուսական գերազանց Սու -35 կործանիչը չի կարողացել հաջողության հասնել զենքի համաշխարհային շուկայում: Այս մասին գրել է ամերիկյան MIlitary Watch հրատարակությունը։ Հրապարակման հեղինակները նշում են, որ Ռուսաստանը ձգտում է նվաճել ծանր կործանիչների համաշխարհային շուկան Սու-35- ի միջոցով, որը 2014 թվականին համարվում էր իր դասի ամենամարտունակ օդանավը:
Սու-35- ը (ՆԱՏՕ-ի կոդավորմամբ Flanker-E +) ստեղծվել է Սու-27- ի հիման վրա: Կոմպոզիտային նյութերի շնորհիվ հնարավոր է դարձել ոչ միայն թեթևացնել կործանիչի կառուցվածքը, այլ նաև ամրացնել այն: Սու-35- ը ստացել է նոր, ավելի հզոր շարժիչներ, կրճատված հորիզոնական կտրվածք և «Իրբիս-է» ռադար: «Նոր կործանիչը պարծենում է իր շատ ավելի բարձր դիմացկունությամբ, բարձրակարգ ավիոնիկայի և էլեկտրոնային պատերազմի համակարգերով և «օդ-օդ»-ային տիրույթում հեռահարությամբ, որը գերազանցում է նախնական Սու-27- ի տիրույթը երեք անգամից ավելի», - ասվում է հրատարակման մեջ:
Չնայած իր առաջադեմ հնարավորություններին և համեմատաբար համեստ ինքնարժեքին, Սու-35- ը ստացել է ընդամենը երկու արտահանման պայմանագիր: Դրանք են Չինաստանին 24 կործանիչների վաճառքի գործարքը, որը կնքվել էր 2015 թվականին, և մեկ այլ գործարք 2018 թվականին, որն է մոտավորապես 26 կործանիչներ Եգիպտոսին վաճառելու գործարքը, այսինքն վաճառվել է ընդամենը 50 ինքնաթիռ: Սու-35- ը Հնդկաստանին առաջարկվել է MMRCA մրցույթի շրջանակներում լիցենզավորված արտադրության համար, որը Հնդկաստանի ռազմաօդային ուժերի համար պետք է ստեղծեր առնվազն 114 ինքնաթիռ:
Այնուամենայնիվ, ինչպես պարզվել է Հնդկաստանը ցանկացել է ավելի կոմպակտ ինքնաթիռներ, որոնք ունեն ավելի ցածր գործառնական ծախսեր, ինչպիսիք են ՄԻԳ-35- ը կամ ֆրանսիական Rafale- ը: Վենեսուելան Ուգո Չավեսի կառավարման վերջին տարիներին հետաքրքրություն է ցուցաբերել երկու տասնյակ Սու -35 կործանիչներ գնելու հարցում, որոնք պետք է լրացնեին նույն քանակի գործող Սու -30 ՄԿ 2 կործանիչներին: Ինդոնեզիան նույնպես դիտվել է որպես հավանական գնորդ, չնայած 11 միավորանոց փոքր խմբաքանակին, և գործարք է կնքվել 2018 թվականի սկզբին:
Այնուամենայնիվ, ԱՄՆ-ի մտցրած պատժամիջոցների սպառնալիքը հետաձգել է գործարքի իրականացումը և կարող է հանգեցնել դրա ամբողջական չեղարկման: «Չնայած Սու-35- ը դեռ համեմատաբար նոր արտադրանք է, դրա հեռանկարները համաշխարհային արտահանման շուկաներում կարող են բավականին մռայլ լինել, քանի որ ավելի գրավիչ մրցակցային կործանիչները գրավում են շուկան: Արդյունքում, հնարավոր է, որ Սու-35- ը արտահանման այլ խոշոր պայմանագրեր չստանա, բացառությամբ Եգիպտոսին և Չինաստանին վաճառածները», - ասվում է հրատարակման մեջ: Սրա հիմնական պատճառներից մեկը Չինաստանի պաշտպանական հատվածի զարգացումն է, որը եղել է Սու-27- ի հիմնական գնորդ և երկրորդ գնորդը Սու-30- ի դեպքում: Ամերիկյան հրատարակության փորձագետների կարծիքով, վառ օրինակ է չինական J-16 կործանիչը, որը հիմնված է Սու-27-ի վրա և ծառայության է անցել Սու -35-ից մեկ տարի առաջ: Այն օգտագործում է AESA ռադար, սթելս-ծածկույթ և հեռահար ռադարային կառավարվող հրթիռներ: Ելնելով նրանից, թե ինչ է հայտնի J-16- ի մասին, Սու-35- ի միակ նկատելի առավելությունները նրա տիրույթն ու մանևրելիությունն են: Սպասվում է, որ առաջիկա չինական J-11D կործանիչը ավելի շատ նման կլինի Սու-35- ին:
Այնուամենայնիվ, ռուսական այլ կործանիչներ կարող են ավելի գրավիչ դառնալ պոտենցիալ օտարերկրյա գնորդների համար և զբաղեցնել շուկայի այնպիսի զգալի հատված, որը պետք է զբաղեցներ Սու-35- ը: Դրանցից առաջինը Սու-30ՍՄ- ն է, որը վաճառվել է Ղազախստանին, Մյանմարին, Բելառուսին և Հայաստանին: Ինքնին Ռուսաստանի ռազմաօդային ուժերը Սու-30ՍՄ- ը գործարկել են ավելի արագ տեմպերով, քան Սու-35- ը: «Սու -30 ՍՄ-ն շատ ավելի էժան է, քան Սու -35-ը, և օդային մարտերում նրա հնարավորություններն ավելի քան բավարար են առավելություն ապահովելու համար», - նշել են ամերիկյան հրատարակության փորձագետները:
Սու-30ՍՄ- ը որպես առանձին, ավելի էժան, բայց հիմնականում Սու-35- ին նման կործանիչ առաջարկելը խարխլել է վերջինիս արտահանման ներուժը, և ակնկալվում է, որ Սու-30- ի ավելի առաջատար տարբերակների մշակումը միայն կամրապնդի այդ միտումը: Հինգերորդ սերնդի Սու -57 կործանիչի ներդրումը էլ ավելի կխաթարի Սու -35-ի վաճառքը:
Աննա Սայադյան
Pressmedia.am