Նիկոլի սխալ թվաբանությունը
ՎերլուծությունԱրցախի կապիտուլյացիայի և տարածքներն Ադրբեջանին հանձնելու բոթից հետո գործի անցավ իշխանական քարոզչամեքենան, ֆեյքերը՝ լուրեր տարածելով, թե Փաշինյանը ստորագրել է սպառնալիքի տակ, երեխային են գողացել, Արայիկ Հարությունյանին են գողացել, պահել «պադվալում», ու նմանատիպ այլ հեքիաթներ, թե դա արել են նախկինները, հատկապես՝ քոչարյանականները:
Այնուհետև Փաշինյանն իր տարբեր հայտարարություններում, իր «կռուտիտային» ոճին բնորոշ ասում է, թե Արցախը, Շուշին հանձնված են եղել դեռ 30 տարի առաջ: 30 տարի առաջը 1990 թվականն էր` արցախյան ազատագրական պատերազմի տարիները: Շուշին այդ ժամանակ դեռ Ադրբեջանից ազատագրված չէր, հայերն այն ազատագրել են 1992-ին: Փաշինյանը, հավանաբար, չի հիշում այս ամենը, քանի որ բանակում չի ծառայել և պատերազմին չի մասնակցել: Եթե բնորոշենք մի բառով՝ Փաշինյանի թվաբանությունը սխալ է: ՀՀ առաջին նախագահը Լևոն Տեր-Պետրոսյանն է, նրան փոխարինեցին Ռոբերտ Քոչարյանը, Սերժ Սարգսյանը: Թե նրանցից ով է Շուշին «նիսյայով» հանձնել Ադրբեջանին, և ինչու են թողել, որ քաղաքի «բանալիները» 30 տարի հետո հանձնի «հեղափոխական» Նիկոլը, նա չի մանրամասնում:
Մինչդեռ պաշտոնական բոլոր աղբյուրները, այդ թվում Վլադիմիր Պուտինն ասում են, որ բանակցային սեղանին Շուշիի հարց երբևէ դրված չի եղել: Ըստ էության Փաշինյանն այս ամենի մեղավորությունը տեսնում է նախորդ նախագահների մեջ, եթե դա այդպես է, ապա պետք է հիշել, որ պատերազմի սկզբից առաջարկություն եղավ ձևավորել ռազմաքաղաքական խորհուրդ, որում պետք է ընդգրկված լինեին ՀՀ նախորդ երեք նախագահները, Արցախի բոլոր նախագահները, երկու հանրապետությունների արտաքին գործերի և պաշտպանության նախարարները: Բոլորը պատրաստակամ էին՝ լծվել այս իրավիճակից երկիրը հանելու գործին: Նրանք չէին թաքնվել բունկերներում, չէին խուսափում պատասխանատվությունից, Հայաստանը չէին լքել:
Իրականում, եթե Փաշինյանը գիտեր, որ Շուշին և Արցախի տարածքներն արդեն հանձնված են, ստորագրված են համապատասխան փաստաթղթերը, ինչո՞ւ չհամաձայնեց նախկինների կոչին, ինչո՞ւ չկանչեց և չասաց` «եկեք, ձեր եփած շիլան դուք կերեք», «եկեք, ոնց ստորագրել եք, այնպես էլ ետ վերցրեք ձեր ստորագրածը» և այլն: Ինչո՞ւ նրանց առաջարկը մերժեց և որոշեց, որ այս բարդագույն պատերազմի ելքը, մի ամբողջ սերնդի, ժողովրդի ու հայրենիքի ճակատագիրը միայն ինքը պետք է որոշի:
Որտեղի՞ց Փաշինյանին այդքան ինքնավստահություն, որ այս պատերազմն իր խելքի բանն է, եւ կարող է մենակ իրավիճակից դուրս գալ: Եթե նա ընդուներ առաջարկը, և գործին խառնվեին փորձառուները, գուցե պատերազմը չունենար այս ողբերգական ավարտը, չունենայինք այսքան զոհեր, տարածքային կորուստներ, ջարդված հայրենիք: Իսկ եթե նույն արդյունքը լիներ, ապա համոզված կլինեինք, որ դավաճանություն չի եղել, պատասխանատվությունը կկրեին բոլորը հավասարաչափ, իսկ հրապարակում հավաքվածները կմեղադրեին ոչ թե միայն Փաշինյանին, այլ՝ բոլորին միասին:
Մինչդեռ այսօր հասարակության, զոհերի հարազատների մեջ կասկած կա, որ միայնակ, ավելի ճիշտ` իր կնոջ հետ հայրենիքի ճակատագիր որոշող Փաշինյանը դեռ էլի «չափազանց ծանր որոշումներ» ունի կայացնելու, էլի կիսատ հարցեր ունի լուծելու: Ուստի նրա հրաժարականը պահանջողները ոչ թե աթոռակռիվ են տալիս, այլ մտահոգված են իրենց ու երկրի անվտանգությամբ:
Անի Ավագյան