Ռազմական հանցագործությունների երկկողմ մեղադրանքներ
Ուշադրության կենտրոնումԻ՞նչ ռազմական հանցագործություններ է կատարել Ադրբեջանը՝ ուղղված հայ ժողովրդի դեմ: Առավել ուշագրավ փաստերը առանձնացրել է գլխավոր դատախազ Արթուր Դավթյանը՝ Շանհայի համագործակցության կազմակերպության անդամ՝ պետությունների գլխավոր դատախազների հերթական տարեկան առցանց նիստին, մասնավորապես նշելով, որ հայ ժողովրդի դեմ Ադրբեջանի կողմից ավելի քան երեք շաբաթ շարունակվող պատերազմական գործողությունների ընթացքում հրթիռահրետանային միջոցներից, այդ թվում նաև միջազգայնորեն արգելված զինատեսակներից, դիտավորյալ և նպատակաուղղված հարվածների թիրախներ է դարձվել նաև բնակավայրերն ու քաղաքացիական ենթակառուցվածքները, ինչի հետևանքով մահացել կամ վիրավորում են ստացել ռազմական գործողությունների հետ որևէ առնչություն չունեցող բազմաթիվ խաղաղ բնակիչներ, այդ թվում նաև մանկահասակ երեխաներ, ինչպես նաև միջազգային պաշտպանության ներքո գտնվող անձինք՝ լրագրողները: Արթուր Դավթյանը առանձանահատուկ ուշադրություն չի հրավիրել Շուշիի Սուրբ Ղազանչեցոց եկեղեցու հրթիառակոծությանը, որը ևս ռազմական հանցագործություն է, որը թերևս իրավական գնահատանի չի արժանացել, միայն դատապարտումներ և վերջ, բայց բարոյական պատասխանը՝ հրդերի տեսքով, կարծես չուշացավ: Արհավիրքներն էլ շարունակվում են… ՀՀ գլխավոր դատախազը հատուկ ուշադրություն է հրավիրել, այն հանգամանքին, որ Ադրբեջանի զինված ուժերի հակամարտության գոտում, առանջնագծում վարձկաններ են, ահաբեկիչներ, գրոհայիններ՝ տարբեր ահաբեկչական խմբավորումների մասնակիցներ, դե իհարկե նաև շեշտադրվել է, թե ինչպես և որ երկրի միջամտությամբ են հասել արցախա-ադրբեջանական հակամարտության շփման գոտի: Նա շեշտել է. «Նման հանցավոր վարքագիծը լրջագույն սպառնալիք է ինչպես տարածաշրջանի, այնպես էլ միջազգային անվտանգության համար, քանի որ ահաբեկիչների կործանարար գործունեությունն արդեն իսկ դուրս է եկել հակամարտության գոտուց և ներթափանցում է տարածաշրջանի առանձին երկրներ՝ վերածվելով անկախ սահմաններից խաղաղ բնակչության անվտանգության համար իրական «դամոկլյան սրի»: Արթուր Դավթյանն անթույլատրելի է համարել ռազմական գործողություններին ահաբեկչական տարրի ներգրավումը, խաղաղ բնակիչների, զինծառայողների նկատմամբ ահաբեկիչ ծայրահեղականներին բնորոշ վայրագությունների իրականացումը: Գլխավոր դատախազը թեև նշել է, խաղաղ բնակավարյերի դեմ հանցագործությունները, սակայն հարկ է առանձնացնել ԱԻՆ-ի շենքը, հոսպիտալը, որտեղ բուժում են ստանում նաև պատերազմական գործողությունների հետ կապ չունեցող անձինք: Դե իսկ մարդու իրավունքների ոտնահարման տեսանկյունից բազմիցս խոսել են ՀՀ և ԱՀ ՄԻՊ- երը՝ մասնավորապես առանձնացնելով՝ երեխաների նույնիսկ դպրոց հաճախելու և կրթություն ստանալու իրենց իրավունքից զրկված լինելու փաստը, տարեցները ժամանակին չեն ստանում կենսաթոշակ, պատշաճ բուժօգնություն և այլն: Հատկանշանական է, որ պարբերաբար հրապարակվում են հոդվածներ, ըստ որի Ադրբեջանը ևս նման մի ցուցակ է առանձնացրել և իրենց երկրի օրենսդրությամբ հարուցել է քրեական գործեր: Դրանցից մեկը Արցախի նախագահ Արայիկ Հարությունյանի դեմ է ուղղված, իսկ պատճառն էլ այն է, որ Գյանջայի օդանավակայանի հարվածից առաջ զգուշացրել է, որ խաղաղ բնակչությանը տարհանեն: Քր. գործ հարուցելու առիթը ադրբեջանական բնակչության շրջանում խուճապ առաջացնելն է: ՀՀ տարածքից Արցախ մուտք գործելու համար էլ ադրբեջանական կողմը որոշել է սեփական օրենսգրքով պատժել ռուս լրագրող Պեսկովին, վերջինս էլ կրկին Արցախից բարևներ է ուղարկել Ադրբեջանին:
Աննա Ավետիսյան