Արսեն Թորոսյանի կտրուկ շրջադարձը
Ուշադրության կենտրոնումԱռողջապահության նախարար Արսեն Թորոսյանը նախօրեին ֆեյսբուքյան ուղիղ եթերի ընթացքում ներողություն է խնդրել կորոնավիրուսի համավարակի ընթացքում թույլ տված հնարավոր սխալների, հնարավոր սխալ արտահայտությունների համար: Նախարարի ներողությունը ընդունվել է ոչ միարժեք: Շատերի մոտ այն առաջացրել է հարգանքի զգացում, անկախ նրա գործունեության հանդեպ վերաբերմունքից, իսկ ոմանց մոտ էլ ավելի է սրել մեղադրանքը՝ թե սխալները արժեցել են մարդկային կյանքեր:
Ներկայում չափազանց դժվար է պնդել, որ սխալներն արժեցել են մարդկային կյանքեր, որովհետեւ չկա որեւէ համոզիչ, փաստական հետազոտության հնարավորություն, ասելու համար, թե սխալները չլինելու դեպքում կյանքերը փրկվելու էին: Ընդհանրապես, այդ իմաստով իրավիճակի համալիր եւ հստակ գնահատական հնարավոր կլինի տալ համաճարակի ավարտից հետո, երբ ամբողջապես պարզ կլինի, թե ինչի հետ գործ ուներ ոչ միայն Հայաստանը, այլեւ աշխարհը:
Միեւնույն ժամանակ, կա օրինակ վարչապետ Փաշինյանի հայտարարությունը, թե ռեանիմացիոն տեղի սահմանափակության պատճառով մահացել է քաղաքացի: Թերեւս արժե, որ Փաշինյանը եւս ներողություն խնդրի այս ընթացքում արված սխալ արտահայտությունների եւ հնարավոր այլ սխալների համար: Իր եւ կառավարության անունից: Կասկածից վեր է, որ չի կարող ներողությունն ու սխալը մնալ միայն առողջապահության նախարարի վրա, եթե անգամ սխալվել է միայն նա:
Իսկ ներողությունն ուժեղացնում է նրան, եւ թերեւս կառավարությանն ամբողջապես: Միաժամանակ, իհարկե չի ապահովագրում հետագա հնարավոր սխալներից: Եվ այստեղ առկա է հարց՝ որքանով է կառավարությունը հետագայի համար համաճարակի դեմ պայքարը իրականացնելու ներառականության այն սկզբունքով, որով իրականացվել է թավշյա հեղափոխությունը, որով փորձ էր արվում իրականացնել տնտեսական հեղափոխությունը:
Ընդ որում, ներառականությունը լոկ դիմակ կրելու հանրային հորդորը չէ, այլ նաեւ հանրային տարբեր շրջանակներից եկող դիտողությունը, քննադատությունն ընդունելը, մաղել կարողանալն ու օգտակարը, արդյունավետը վերցնելը, առանց պատվից ցած համարելու, կամ առանց դավադրություն կամ դավաճանություն փնտրելու:
Սրանք լուրջ հարցեր են, որովհետեւ, ինչպես վարչապետն է ասում՝ կորոնավիրուսը դիտարկում է ոչ թե պատերազմ, այլ ճեղքման ու բեկման հնարավորություն: Եվ դա շատ կարեւոր արձանագրում է, բայց այդ իմաստով իհարկե կա մի խնդիր՝ մինչ այժմ Փաշինյանի այդ արձանագրում-դիտարկումը ամենեւին համարժեք կամ համահունչ չէ նրա հռետորաբանությանը:
Օրինակ, հնարավոր չէ իրավիճակը ճեղքման հնարավորության տրամաբանության մեջ դիտարկել, բայց քաղաքացիներին հայտարարել, թե քայլում ենք դժոխքի միջով:
Դժոխքի մեսիջ ստացող հանրությունը չի կարող հնարավորություն փնտրել, այն սկսում է փնտրել փրկություն եւ փրկիչ: Իսկ դա հնարավորության հետ կապ չունի: Վերջին օրերին իշխանությունը փոխել է հռետորաբանությունը, եւ այդ համատեքստում էլ բավական կտրուկ փոփոխության նշան էր Արսեն Թորոսյանի հայտնած ներողությունը:
Սխալի համար բաց, առանց այլեւայլ տողատակային շրջանցումների ներողություն խնդրել կարող է միայն ուժեղը: Եվ կառավարության խնդիրն է ներկայում նաեւ ուժ տալ հանրությանը՝ համաճարակի դեմ պայքարը ճեղքման հնարավորության վերածելու ուժ: Դա պահանջում է այլ հռետորաբանություն, որից պետք է դուրս մղվեն այնպիսի արտահայտություններն ու բառերը, որոնք ջլատում են հանրային տրամադրությունն ու կամքը:
2018 թվականին թավշյա, անարյուն, ոչ բռնի հեղափոխությունը տեղի է ունեցել խոսքի ուժով: Խոսքի ուժն է նաեւ հաղթահարելու համաճարակը եւ ճեղքելու դեպի նոր հնարավորություն: