Պատերազմի նոր «հրաձիգները» և Փաշինյանի նահանջը
HeaderԵԽԽՎ գարնանային նստաշրջանում Հայաստանի վարչապետ Նիկոլ Փաշինյանի ելույթն ու իրեն ուղղված հարցերին տված պատասխաններն անկասկած դեռևս կլինեն Հայաստանի հանրային լայն քննարկումների առարկա, ու, թերևս, դրա առիթը լիուլի կտան նաև ելույթին ադրբեջանական արձագանքները: Առավել ևս, որ ելույթի առավելագույն ուժեղ և առարկայական մասը առնչվում էր հենց Արցախի խնդրին, իհարկե, նաև հարցուպատասխանի համատեքստում:
Վարչապետի ելույթն իրականում երկու մեխ ուներ՝ երկուսն էլ վերաբերվում էին Արցախին: Առաջին մեխն այն է, որ Փաշինյանը կարծես թե պատերազմի նոր հրաձիգներ է փորձում գտնել: Այսպես, Փաշինյանը ամբիոնից խոսել է այն մասին, թե մասնավորապես ինչպիսի ապակառուցողական նշանակություն ունեցան 2016 թվականի հունվարին ԵԽԽՎ նստաշրջանում քննարկված բանաձեւերը, որոնք փաստացի դարձան Ադրբեջանի ագրեսիայի խթաններից մեկը: 2018-ի օգոստոսին Նիկոլ Փաշինյանը հայտարարեց, որ եթե Ռուսաստանը ցանկանա՝ ի զորու է զսպել Ադրբեջանի պատերազմական նկրտումները: Այլ կերպ ասած, եթե Ադրբեջանը գնացել է պատերազմի, ուրեմն նրան չի ցանկացել դրանից հետ պահել Ռուսաստանը: Ստացվում է՝ Փաշինյանը ռուսական կողմին այժմ մաքրում է, պատերազմի հրաձիգ կարգելով արդեն եվրոպացիներին:
Փաշինյանի ելույթի մյուս մեխը նույնպես վերաբերվում էր Արցախյան հիմնախնդրին: Փաշինյանը որոշակիորեն խաղաղության պատրաստ առաջնորդի դերով է հանդես գալիս, սակայն նրա ելույթի ենթատեքստում կարմիր թելի նման անցնում է Ադրբեջանի ապակառուցողական լինելը, փոխզիջումների պատրաստ չլինելը ցույց տալը եվրոպացի գործընկերներին, ինչը նշանակում է՝ «ինձանից քայլ չսպասեք»: Սա իր հերթին նույնպես պատասխանատվությունն իր վրայից գցելու, ձեռքերը լվանալու քաղաքականություն է:
Մեկ կարևոր դիտարկում ևս: Կարելի է պարզ համեմատականներ անցկացնել ԵԽԽՎ նիստում Վրաստանի և Հայաստանի վարչապետերի ելույթների միջև: Մամուկա Բախտաձեի ելույթն ուղղված էր ապագայի ծրագրերին, հստակ էր և առարկայական, մինչդեռ Հայաստանի վարչապետի ելույթն առավելապես անցյալի, թավշյա հեղափոխության կարևոր, պատմական դերի ընդգծման շեշտադրությամբ էր: Սա խոսում է այն մասին, որ մեկ տարի անց Հայաստանի իշխանությունները եվրոպացի գործընկերներին այդպես էլ առաջարկելու ոչինչ չունեցան…