Պապից ավելի կաթոլիկ կամ Նիկոլից ավելի հեղափոխական
Մամուլ
Ընտրական օրենսգրքի շուրջ խորհրդարանական քննարկումներն ու դրա արդյունքում գործող օրենսգրքով արտահերթ խորհրդարանական ընտրությունների գնալու հանգամանքը բավական հետաքրքրական վիճակ են ստեղծել Հայաստանի քաղաքական դաշտում: Հատկապես հետաքրքրական է այն քաղաքական ուժերի դիրքորոշումը, ովքեր նոր ԸՕ հետ լուրջ հույսեր էին կապում, ավելին՝ կապում էին խորհրդարանում լինել–չլինելու իրենց հույսերը: Այդ հույսերի համար հատկապես հիմք էր ծառայում անցողիկ տոկոսի ցենզի իջեցումն ու առնվազն 4 ուժի՝ խորհրդարանում հայտնվելու պայմանը: Սակայն առավել հուսադրող էր նմանատիպ ուժերի համար տոտալ համամասնական ընտրակարգի հեռանկարը: Հուսադրող այն առումով, որ նորաստեղծ կամ, ըստ էության, ռեսուրսների սակավություն ունեցող ուժերը ստիպված չէին լինի ռեյտինգային ընտրակարգի տրամաբանությունից բխող հագեցած ցուցակներ կազմել ու մարզային քարոզարշավ իրականացնել, փոխարենը կբավարարվեին բացառապես երևանակենտրոն քարոզչությամբ ու համամասնական փոքրաթիվ ցուցակներով:
Որևէ կերպ չարդարացնելով գործող Ընտրական օրենսգրքի առանցք հանդիսացող ռեյտինգային ընտրակարգը, որը համարում ենք նախորդ իշխանությունների կողմից սարքված ծուղակ, չենք կարող չփաստել, որ նոր ԸՕ չընդունումն ու գործող օրենսգրքով ընտրություններ անցկացնելու հանգամանքն առնվազն սառը ցնցուղի կարևոր էֆեկտ ունեն այն ուժերի համար, ովքեր իշխանության բարեհոգության ու Ընտրական օրենսգրքի ընձեռած բոնուսների հաշվին էին կառուցում իրենց քաղաքական հաշվարկները: Սառը ցնցուղ այն իմաստով, որ քաղաքականությունը ոչ թե լավի ու վատի, բարու և չարի, այլ ռեսուրսների պայքար է, և եթե չունես ռեսուրս, որպեսզի պատկառելի կերպով մասնակցես ու անցնես անցողիկ շեմը, գուցե կարիք կա մտածելու, թե ինչ նպատակ ու իմաստ ունի ընդհանրապես մասնակցելը:
Ռեյտինգային համակարգն, այս առումով, լինելով ծուղակ, հուսանք նաև կիրառվելով վերջին անգամ՝ եզակի դրական գործառույթ է ստանձնում՝ նմանատիպ ուժերին հուշելով քաղաքական կյանքի մասնակցության իմաստը: Այո, այդ համակարգը բարդություններ է ստեղծում բոլորի համար, այդ թվում ՀՀԿ–ի, չնայած շատերը հակառակն են պնդում: Դժվարություններ այն առումով, որ այդ համակարգը ստեղծված էր տեղերում ֆինանսական լծակների ազդեցությամբ ձայներ հավաքելու համար, իսկ ներկայիս քաղաքական իրավիճակը բացառում է այդ լծակների էական դերակատարումը: Բայց այսքանով հանդերձ, այն ուժերը, որոնք մտել են ընտրապայքարի մեջ ու առերեսվել են եղած իրավիճակին, առնվազն պատրաստակամություն են հայտնել չտրտնջալու, որովհետև հասկանում են, որ քաղաքականությունը ի վերջո հենց ռեսուրսների պայքար է անկախ ընտրակարգից:
Այս իմաստով բավական ռեալ են այն պնդումները, որ նոր խորհրդարանում հայտնվելու ամենաշատ շանսերն ունեն հենց ՔՊ–ն, ԲՀԿ–ն ու ՀՀԿ–ն: Կանխատեսումներ անելն, իհարկե, անշնորհակալ գործ է: Բայց իրավիճակի վերլուծությունը ցույց է տալիս, որ հենց այս ուժերն են, որ նախ ունեն ռեսուրսներ, երկրորդ՝ չեն տրտնջում ու պատրաստվում են ընտրապայքարի: Մյուս ուժերը մինչև ԸՕ շուրջ քննարկումները հույսեր էին փայփայում, որ Փաշինյանը իրենց կօծի ընդդիմության տիտղոսով ու կօգնի հայտնվել ԱԺ–ում, իսկ այդ հույսերի չարդարացումից հետո էլ զբաղված են կա՛մ այս կամ այն անցողիկության պոտենցիալ ունեցող ցուցակներում տեղ փնտրելով, կա՛մ էլ տողատակով իշխանությանը իրենց մասին չմտածելու համար մեղադրելով:
Անհասկանալի է, թե ինչու պետք է իշխանությունը մտածի մյուս ուժերի անցնել-չանցնելու մասին, հատկապես, երբ թե՛ իշխանությունը, թե՛ այդ մյուս ուժերը, որոնք իրենց հռչակել են Պապից կաթոլիկ ու հեղափոխությունը հեղափոխականներից ավելի ուժգին են պաշտպանում, արձանագրել են, որ ունենալու ենք բոլորովին այլ որակի ընտրություններ, առանց կեղծիքների, առանց նախապես կանխորոշված արդյունքների, առանց իշխանության կողմից տրվող մանդատային դոտացիաների: Եվ վերջապես անհասկանալի է, թե ինչպես են ռեսուրսներ չունեցող ուժերը հավակնում անցնել խորհրդարան՝ հույսը դնելով բացառապես իրենց բարոյական ու գեղագիտական որակների վրա, փոխարենը զբաղվեն ռեսուրսների մոբիլիզացիայով: Շատ բաներ են անհասկանալի, բայց արտահերթ խորհրդարանական ընտրություններն ու դրանց արդյունքները, հուսանք, վերջ կտան անհասկանալիության մթնոլորտին ու սառը ցնցուղի գործառույթ կստանձնեն քաղաքականությունը մանր առևտրի հետ շփոթողների համար:
1
2
3
4
5
1
2
3
4
5
1
2
4
5
