Քաղաքական ճգնաժամը Հայաստանում. ի՞նչ սխալներ է արել վարչապետ Փաշինյանը
ՎերլուծությունՕnt.by-ն գրում է, որ ի՞նչ կլինի, եթե ինքնուրույն չզբաղվել ազգային անվտանգության հարցերով, և հույսը դնել «Արևմուտքը մեզ կօգնի» արտահայտության վրա: Հայաստանի վերջին շաբաթները դրա վառ օրինակն է: Ներկայումս այդ երկիրը իրականում պառակտված է, իսկ ի՞նչ է լինելու նրա հետ ապագայում: Մինչդեռ ԱՄՆ-ի Պետդեպարտամենտը նոր դրամաշնորհ է պատրաստել այդ Անդրկովկասյան հանրապետության համար: Գումարը գրեթե մեկ միլիոն դոլար է: Քի՞չ է: Բայց դա առաջին ներարկումը չէ: Այս անգամ նպատակն է ամրապնդել Հայաստանում աշխատողների իրավունքները և բարեփոխումներ իրականացնել: Ներկայիս անկարգությունների և զանգվածային բողոքների գագաթնակետը համընկել է շատ խորհրդանշական օրվա հետ՝ Փաշինյանի կառավարման 1000 օրվա հետ: Այդքան ժամանակ է երկիրը ղեկավարում Նիկոլ Փաշինյանը: Գրեթե երեք տարի, և ինչքան իրադարձություններ են տեղավորվել այդ երեք տարվա ընթացքում:
Վարչապետ Փաշինյանի կառավարումը և՛ ճակատագրական սխալներ են, և՛ նշանակալի ձեռքբերումներ, թե՛ պարտություններ, թե՛ հաղթանակներ: Այդ ամենի բացատրություն այն է, թե քանի մարդ է շարունակում սատարել Փաշինյանին: Իշխանության գալուց հետո նա դեղորայքը կդարձրել է անվճար մինչև 18 տարեկանների համար: Քաղցկեղի բուժումը դարձրել է պետության հաշվին: Կոռուպցիայի դեմ Փաշինյանը խոստացել է պայքարել, իսկ 2019 թվականին Հայաստանը բեկում է արձանագրել կոռուպցիայի ընկալման համաշխարհային ինդեքսում անմիջապես բարձրացնելով 28 հորիզոնականով: Իսկ երկրի ՀՆԱ-ի աճը նույն 2019 թվականին կազմել է ավելի քան 7%: Շատ հզոր է: Բայց Փաշինյանի ծուռ հայելու մեջ արտացոլումը նրա ճակատագրական սխալներն են: Գլխավորը Լեռնային Ղարաբաղն է: Ի վերջո, այսօր Հայաստանում անկարգությունները հենց արձագանքն են նախորդ տարվա նոյեմբերի համաձայնագրի ստորագրմանը: Բայց վարչապետը փորձում է համոզել, որ եթե չստորագրեր, ավելի շատ զոհեր կլինեին: Սակայն հայ կրակոտ մարդիկ դժվարանում են ընդունել պարտությունը: Միգուցե ապագայում վարչապետին կներեն ու կհասկանան, բայց այսօր ոչ: Նա վերցրել ու փաստացի տվել է Արցախը:
Անկախ ռազմական փորձագետ Ալեքսանդր Ալեսինը այն կարծիքին է, որ «Փաշինյանի գալուց հետո ազգային անվտանգության, առանց այդ էլ անհաջող քաղաքականությունը, պարզապես աղետալի է դարձել: Հայաստանի ղեկավարությունը հավատում էր, որ պատերազմը կզարգանա 80-90-ականների նմանակմամբ, երբ Հայաստանը լիովին ջախջախել էր Ադրբեջանի անփորձ միլիցիային և ոչ միայն պահել Ղարաբաղը, այլ նաև գրավել բուֆերային գոտու յոթ շրջաններ և Ղարաբաղի և Հայաստանի միջև միջանցք ապահովել: Եվ նրանք հավատում էին, որ նույն մարտավարության, նույն ռազմավարության, նույն սպառազինության շնորհիվ նրանք կկարողանան իրենց համար պահել Ղարաբաղը, բայց իրականում այդ ընթացքում հեղափոխություն է տեղի ունեցել ռազմական գործերում»:
Սրա արդյունքը Փաշինյանի ու Գլխավոր շտաբի առճակատումն է: Վերջին կաթիլը եղել են «Իսկանդարները», որոնք, ըստ վարչապետի, արդյունավետ չեն: Ի պատասխան Գլխավոր շտաբը պահանջել է Փաշինյանի անհապաղ հրաժարականը, քանի որ առկա է «համարժեք որոշումներ կայացնելու անկարողություն»: Իսկ վարչապետը Ֆեյսբուքում գրել է, որ Գլխավոր շտաբը հեղաշրջում է նախապատրաստում, ու բոլորին հրավիրել է հրապարակ: Բայց հրապարակ եկել են ինչպես Նիկոլի համակիրները, այնպես էլ հակառակորդները: Ակցիան ստացել է «Նիկոլ դավաճան» լակոնիկ անվանումը: Կա ևս մեկ կարևոր պահ, որը սերտորեն կապված է Փաշինյանի Հայաստանի հետ: Դա «Սորոսն» է: Տխրահռչակ և հակասական Ջորջ Սորոսի հիմնադրամը հայտնի է ամբողջ աշխարհում (և հատկապես Ուկրաինայում) որպես որոշումներ խթանելու հարթակ, այդ թվում քաղաքական որոշումների հարթակ: Հայկական ԶԼՄ-ները ուղղակիորեն նշում են, որ Սորոսի հիմնադրամը Հայասատանի կառավարության ամենամեծ բաժնետերն է, և նրանք ակնարկում են, որ իրենք «սորոսականներն» են լինելու ամենաբարձր պաշտոններում: Պատկերացրեք, Հայաստանի Արդարադատության նախարար Ռուստամ Բադասյանը 27 տարեկան է:
Փորձագետները կարծում են, որ նրան այդ պաշտոնում առաջադրել է Սորոսի հիմնադրամի գործադիր տնօրեն Լարիսա Մինասյանը, որը նաև համարվում է երկրի ստվերային վարչապետ: Հատուկ քննչական ծառայության ղեկավարի եղբայրը՝ Դավիթ Խաչատրյանը, ղեկավարում է հենց այդ Սորոսի հայկական հիմնադրամը և արդեն մուտք է գործել երկրի Գերագույն դատական խորհուրդ: Եվ վերջապես, Փաշինյանի կառավարության սփյուռքի գործերի գլխավոր հանձնակատար Զարեհ Սինանյանը իր 48 տարիների 31 տարիները ապրել է ԱՄՆ-ում և չորս տարի եղել է Կալիֆոռնիայի Գլենդել քաղաքի քաղաքապետ: Սրանք բոլորն էլ շատ ակնհայտ բաներ են պատահական լինելու համար: Հայաստանում քաղաքական ճգնաժամը պայմանավորված է նաև Նիկոլ Փաշինյանի համառ բնույթով: Նա 30 տարի դեմ էր ամեն ինչին: Նրա համար բողոքելը, սկսած դպրոցական, համալսարանական և խորհրդարանական տարիներից, կյանքի իմաստ է եղել: Երբ ճակատագիրը, այնուամենայնիվ, ցույց է տվել իր ողորմածությանը և հնարավորություն տվել նրան. «վերցնել և անել»՝ նա փորձել է: Բայց քաղաքական գործիչը նա չէ ով խոսում է, այլ նա է ով գիտի ինչ անել: Անդրկովկասի ժողովուրդները տաք են, բայց համբերատար: Հայերը, որոնք իրենց կյանքում շատ բան են կորցրել Արարատից սկսած մինչև Ղարաբաղ, շարունակելու են սպասել: Ամենայն հավանականությամբ, նրանք կսպասեն նոր, արտահերթ ընտրությունների: Բայց այդտեղ ևս ամեն ինչ դեռ անհայտ է:
Մի բան հաստատապես պարզ է. ով փող է ներդնում կռվի մեջ, ատելություն է գնում: Եվ դա միայն Փաշինյանի մասին չէ, այլ ամբողջ հայ ժողովրդի մասին:
Ավելին՝ այստեղ