BP-ն խաղի մեջ է
ՎերլուծությունՕրերս Շավարշ Քոչարյանը՝ նոյեմբերին, հայտարարել է, որ ոչ մի իրավական կազմակերպություն, բացառությամբ ՄԱԿ-ի, Ղարաբաղում իրավիճակին խառնվելու ուղիղ լիազորություն չունի:
Որպեսզի ՄԱԿ-ը որևէ երկրի նկատմամբ ուժի կամ պատժամիջոցների կիրառման որոշում կայացնի, պետք է դրա համար ՄԱԿ-ի Անվտանգության խորհրդի փակ նիստ գումարել և Անվտանգության խորհրդի մշտական անդամները պետք է միաձայն ընդունեն համապատասխան բանաձև:
Ըստ էության՝ ՄԱԿ ԱԽ մշտական անդամներից 3-ը՝ ԵԱՀԿ Մինսկի խմբի համանախագահող երկրներն են, որոնք մշտապես հանդես են գալիս որպես լուծման միջնորդ և այս ընթացքում բազմիցս կոչ են արել դադարեցնել կրակը։ Նրանք նաև կազմակերպել են հանդիպում արտգործնախարարների միջև և երեք անգամ հասել են հրադադարի որոշման, որը չի պահպանել Ադրբեջանը։ Ուրեմն, վստահաբար, այդ երկրներին նկատի չունի Շավարշ Քոչարյանը` գործընթացը տապալող ասելով։
Չինաստանը պատերազմի առաջին իսկ օրից մի կողմ է քաշվել, նա որևէ կերպ չի խառնվում գործընթացներին, անգամ՝ կարծիք հայտնելու մասով, շահագրգիռ չէ որևէ կերպ։ Այսպես ասած՝ նրա համար միևնույն է, թե ինչ է կատարվում Արցախում։
Մնում է Մեծ Բրիտանիան, որին և նկատի ուներ Շավարշ Քոչարյանը։ Հարց է առաջանում, իսկ ինչո՞ւ պետք է Մեծ Բրիտանիան շահագրգիռ լինի։ Փաստացի Բրիտանական նավթային British Petroleum կորպորացիայի՝ Ադրբեջանում, Վրաստանում և Թուրքիայում տարածաշրջանային նախագահ Գերի Ջոնսը նամակ հղեց Ադրբեջանի վարչապետ Ալի Ասադովին՝ Լեռնային Ղարաբաղի հակամարտությունում հանդես գալով հօգուտ Ադրբեջանի, ցավակցել էր զոհերի, գնդակոծությունների համար և հայտարարել, որ BP-ի աշխատակիցներն ամեն ջանք գործադրել են գազի և նավթի անխափան արտադրությունն ու տեղափոխումը ապահովելու համար:
Ի դեպ՝ դեռևս 2017 թվականին Բաքվում ճեպազրույցով հանդես եկան այդ երկրի և Մեծ Բրիտանիայի էկոնոմիկայի նախարարները, որի ժամանակ նշվեց, որ Ադրբեջանում գործում են ավելի քան 500 բրիտանական հիմնարկներ, Բրիթիշ Պետրոլիումը Ադրբեջանում ամենախոշոր նավթաարդյունահանող կազմակերպություններից է, մասնակցում է ադրբեջանական նավթագազային 7 նախագծերի, այդ թվում՝ «Շահ Դենիզն» նավթահանք, «Հարավային գազային միջանցք», Հարավկովկասյան գազամուղը, Տրանսատլանտիան գազամուղ և այլն։
Հավելենք նաև, որ Մեծ Բրիտանիան Ադրբեջանում ունեցած բիզնես շահերը պետք է զարգացնի նաև Թուրքիայի օգնությամբ։ Թուրքիան իր հերթին Արևմուտքում ունի բիզնես ու քաղաքական շահեր, որոնք պետք է իրականացնի Մեծ Բրիտանիայի օգնությամբ։ Եվ սա այն ժամանակահատվածն է, որտեղ համընկնում են Թուրքիայի ու Անգլիայի շահերը։ Իր հերթին Մեծ Բրիտանիայի հատուկ ծառայությունները համագործակցում են թուրքական հետախուզության հետ։
Հուլիս ամսին, երբ Ադրբեջանը կարճատև պատերազմ սկսեց Հայաստանի հետ սահմանին, նույն ժամանակ Թուրքիան առաջին անգամ ակտիվություն ցուցաբերեց։ Նա հայտարարեց, որ ամեն կերպ կաջակցեն Ադրբեջանին՝ թե՛ զենքով, թե՛ զորքով ու այլ բաներով։ Նույն ժամանակ, Մեծ Բրիտանիայի արտաքին հետախուզության ղեկավար նշանակվեց Ռիչարդ Մուրը, որը եղել է Թուրքիայում Մեծ Բրիտանիայի դեսպանը և բավական մտերիմ հարաբերություն ունի Էրդողանի հետ՝ ընկերներ են։ Եվ հիմա Մեծ Բրիտանիայի հատուկ ծառայությունները, ըստ տարբեր հրապարակումների, ակտիվորեն աշխատում են Թուրքիայի հետ Արցախյան պատերազմի շուրջ։
Այս օրերին բավականին հրապարակումներ եղան, անգամ նշվում էր, որ այս անգամ ադրբեջանական օպերացիան պլանավորվել է նույն Ռիչարդ Մուրի օգնությամբ, որին այնուհետ նշանակել են բրիտանական հետախուզության ղեկավար։
Անի Ավագյան