Միջազգային իրավունքի խախտված նորմերն ու Ժնևյան կոնկենցիան
ՎերլուծությունԱրցախաադրբեջանական սահմանի ողջ երկայնքով շարունակվում են մարտերը, պահպանվում է լարվածություն: Սա այն դեպքում, երբ ԵԱՀԿ համանախագահները տարածում են հայտարարություն, որով կոչ են անում առանց նախապայմանների դադարեցնել ռազմական գործողությունները և նստել խաղաղ բանակցային սեղանի շուրջ:
Նախագահների հայտարարության տարածումից հետո թիրախավորվեցին անզեն քաղաքացիները և լրատվամիջոցները: Խաղաղ բնակչությանը թիրախավորելը հատուկ է Ադրբեջանին, թշնամին միշտապես է ռազմական գործողությունների ընթացքում ընտրում այդ ձեռագիրը: Այն հատուկ է ինչպես Արդրբեջանին, այնպես էլ նրա դաշնակից Թուրքիային:
Իսկ ինչպես է նման գործողությունները արդարացվելու միջազգային իրավունքի տեսանկյունից: Հարցը ուղղեցինք միջազգային իրավունքի մասնագետ Արա Ղազարյանին, ով ասաց.«Միջազգային իրավունքի տեսանկյունից արդարացումը այն է լինելու, որ տեղի է ունեցել սխալ կամ արկը շեղվել է ռազմական օբյեկտից: Իսկ, եթե նման փաստեր չկան, ապա դա ռազմական հանցագործություն է: Օրինակ, Մարտակերտում չկա մի փաստ, որ ցույց տա, որ թիրախավորվել է ռազմական օբեկտ»,- նշեց Արա Ղազարյանը:
Մասնագետի հավաստմամբ իրավական գործընթացները երկար են տևում, պետք նախ լինի քաղաքական անդրադարձ. «Հետո արդեն հիմնվում են, օրինակ, Ժնևյան կոնվենցիայի վրա, որը հստակ սահմանում է պատերազմի վարման կանոնները»: Ըստ վերոնշյալ կոնվենցիայի` քաղաքացիական անձինք չպետք է թիրախավորվեն, լրագրողնեն էլ քաղաքացիների մասն են կազմում: Թեպետ նշեց, որ լրատվամիջոցները պետք է ունենան հատուկ հանդերձանք, մեքենայի տարբերանշանն էլ պետք մեծ լինի: Լրագրողների թիրախավորումը կարող էր լինել և՛ սխալ, և՛ դիտավորություն, սակայն պետք է փաստել, որ հայկական կողմում տեղի ունեցածը թիրախավորում էր, քանի որ կրակահերթը խաղաղ բնակավայրերին էր ուղղված: Բացի այդ, հատուկ նշեց` թնդանոցից չի եղել կրակը, այլ ԱՔՍ-ից, որն օգտագործելիս տեսադաշտը շատ ավելի լավ է երևում:
Աննա Ավետիսյան