35-ամյա վարորդը «Nissan March»-ով բախվել է բետոնե սյանը, կա վիրավոր Մի խումբ անձինք ապօրինի եղանակով վարորդական վկայականներ ձեռք բերելու համար կաշառքի միջնորդության պատրվակով ստացել են տարբեր չափի գումարներ «Կնոջը 8 ամսական երեխայի հետ պետք է տեղափոխեն կալանավայր». ինչու է 3 ամսով կալանավորվել 3 անչափահաս երեխաների մայրը. ինչ են արձագանքում ՄԻՊ-ից (տեսանյութ) «Իրանի և Իսրայելի միջև նոր պատերազմի վտանգը կրկին մեծանում է»․ #Newsweek Տաքսու վարորդների անտեսված իրավունքների և հարթակային շահագործման մասին. Հրայր Կամենդատյան ԱՄՆ-ում արևային էներգիայի արտադրությունը մեկ տարվա ընթացքում աճել է 25 %-ով Փաշինյանը և Փաշազադեն կառավարվում են նույն կենտրոնից` Անկարայից. Ավետիք Չալաբյան Ծանր գիշեր է եղել․ ինչ է հայտնում ՌԴ ՊՆ-ն Ինչ է հայտնաբերվել իմ տան խուզարկության արդյունքում․ Քոչարյան (տեսանյութ) Եղիշե Մելիքյան․ Համոզված եմ՝ տանը կհաղթենք


Սննդի անվտանգության խորքային խնդիրներն ու դրանց առանցքային շերտերը. «Փաստ»

Մամուլ

«Փաստ» օրաթերթը գրում է.

Ներկա շրջափուլում, երբ աշխարհը բախվում է բազմաթիվ գլոբալ մարտահրավերների՝ առողջապահական ճգնաժամերից մինչև կլիմայական փոփոխություններ, սննդամթերքի անվտանգությունն այլևս չի դիտարկվում միայն որպես սպառողների իրավունքներին վերաբերող հարց: Այն դարձել է ազգային անվտանգության անբաժանելի կարևոր բաղադրիչ։ Սննդամթերքի անվտանգությունը կապված է երկրի կայունության, հանրային առողջության, տնտեսական զարգացման և նույնիսկ քաղաքական ինքնիշխանության հետ։ Իսկ այլ կերպ ասած՝ սննդամթերքի անվտանգությունը միայն պետության խնդիր չէ. այն յուրաքանչյուր քաղաքացու առողջության և բարեկեցության ապահովման հարց է։

Հայաստանում այս հարցն ունի առանձնահատուկ կարևորություն՝ հաշվի առնելով մեր երկրի շուրջ ստեղծված աշխարհաքաղաքական իրադրությունը, ՀՀ տնտեսական կառուցվածքը և ժողովրդագրական միտումները։ Ճիշտ է՝ ժամանակի ընթացքում որոշ քայլեր արվում են այս ուղղությամբ, բայց դա բավարար չէ։ Միայն առանձին դետալների շուրջ կարգավորումներով սննդի անվտանգության հարցը չի պարփակվում, խնդիրն ավելի խորքային է, քան թվում է առաջին հայացքից։ Առաջին հերթին առկա են սանիտարահիգիենիկ պայմանների բազմաթիվ խախտումներ, որոնք իսկապես մտահոգիչ են։ Բազմաթիվ ուսումնասիրություններ և ստուգումներ ցույց են տալիս, որ սննդի շղթայի տարբեր փուլերում՝ մթերքի պահեստավորումից մինչև մատուցում, հաճախ չի պահպանվում անհրաժեշտ ջերմաստիճանային ռեժիմը, բացակայում են անհրաժեշտ հիգիենիկ պայմանները, իսկ արտադրական տարածքներում երբեմն նկատվում է կենդանական ծագման թափոնների անպատշաճ կառավարում։

Բազմաթիվ մասնագետներ պարբերաբար շեշտում են, որ սննդամթերքի արտադրության և իրացման գործընթացում նվազագույն սանիտարական պահանջների խախտումը կարող է հանգեցնել լուրջ առողջապահական խնդիրների՝ սկսած ստամոքսաաղիքային թեթև տհաճություններից մինչև բակտերիալ վարակումներ, սուր թունավորումներ և հիվանդությունների տարածում։

Առավել վտանգավոր է, երբ խնդիրներն ի հայտ են գալիս մթերքներում, որոնք սպառվում են անմիջապես՝ առանց ջերմային մշակում անցնելու, օրինակ՝ մրգերը կամ բանջարեղենը։ Հատկապես սեզոնային ակտիվության ժամանակ՝ ամռանը և տոնական օրերին, ռիսկերը կրկնապատկվում են, երբ շուկաներում և հանրային սննդի կետերում հաճախ ավելանում է մարդկանց հոսքը, իսկ վերահսկողությունը՝ թուլանում։ Փորձագետները հորդորում են թե՛ պետական մարմիններին, թե՛ գործարարներին առավել խիստ ուշադրություն դարձնել սանիտարահիգիենիկ ստանդարտների պահպանմանը, իսկ սպառողներին՝ պահանջատեր լինել՝ ընտրելով միայն այն հաստատությունները, որոնք ապահովում են մաքուր և անվտանգ սննդամթերք:

Հաջորդ կարևոր հարցը, որի ուղղությամբ հարկավոր է կենտրոնանալ, վերաբերում է վերահսկողության և ստուգումների ոչ բավարար մակարդակին։ Ճիշտ է՝ սննդամթերքի անվտանգության տեսչական մարմինը պարբերաբար անցկացնում է ստուգումներ և արձանագրում խախտումներ, սակայն գործող միջոցները դեռևս չեն բավարարում իրավիճակի շոշափելի բարելավմանը։ Պետական մարմինների կողմից վերահսկողությունը մեծամասամբ անհավասարաչափ է։ Կան ոլորտներ կամ տարածքային միավորներ, որտեղ ստուգումները կա՛մ շատ հազվադեպ են լինում, կա՛մ էլ ձևական բնույթ են կրում։ Երբեմն անգամ ժամկետանց ապրանքներ են վաճառվում, երբ սպառողներն այդքան էլ ուշադիր չեն լինում։ Հայաստանում ժամկետանց ապրանքները հաճախ հայտնվում են շուկայում տարբեր «ճկուն մեթոդների» կիրառման արդյունքում։ Օրինակ՝ որոշ անբարեխիղճ վաճառողներ պարզապես նոր պիտակ են կպցնում ապրանքի վրա՝ նշելով ավելի ուշ ժամկետ։ Շատ խանութներ և շուկաներ ժամկետանց կամ ժամկետի ավարտին մոտեցող ապրանքները վաճառում են մեծ զեղչերով՝ հաճախ առանց սպառողին հստակ տեղեկացնելու իրական վիճակի մասին։ Որոշ դեպքերում էլ ժամկետանց ապրանքները բացվում են, փաթեթավորվում փոքր տուփերում կամ փաթեթներում՝ առանց պատշաճ մակնշման։ Բայց առավել վտանգավոր է այն իրավիճակը, երբ այլ երկրներում արգելված ու էժան սննդամթերքը կարող է հայտնվել մեր շուկայում։ Օրինակ՝ էժան թուրքական լոլիկի ու այլ անորակ մթերքների մեծ խմբաքանակը ոչ միայն հարվածում է հայ գյուղատնտեսներին, այլև լուրջ վտանգ է ներկայացնում ազգաբնակչության առողջության համար։

Մյուս առանցքային խնդիրը կապված է սննդամթերքի որակի և անվտանգության մասին տեղեկատվության պակասի մասին։ Սպառողները հաճախ չեն տեղեկանում սննդի արտադրության, պահեստավորման կամ տեղափոխման գործընթացների մասին, ինչն ավելի դժվարացնում է անվտանգ ապրանք ընտրելը։ Մակնշումները հաճախ այնքան փոքր չափերի են, որ շատերը նույնիսկ դժվարանում են կարդալ։ Մյուս կողմից էլ՝ սպառողները խաբվում են գույնզգույն փաթեթավորմանը։ Ուստի, այս պայմաններում առաջնային խնդիր է մարդկանց իրազեկվածությունը բարձրացնելը։

Մեծ հաշվով, խնդրահարույց է նաև սննդային հավելանյութերի և քիմիական նյութերի չկարգավորված օգտագործումը։ Որոշ արտադրողներ օգտագործում են արգելված կամ չվերահսկվող քանակությամբ հավելանյութեր, կոնսերվանտներ ու քիմիական նյութեր, որոնք վնասաբեր են առողջության համար և կարող են պայմաններ ստեղծել քաղցկեղի ու այլ հիվանդությունների առաջացման համար։ Նկատի ունենանք, որ Հայաստանում քաղցկեղի տարածման վիճակագրությունը բավական մտահոգիչ է, ինչը որոշ չափով պայմանավորված է նաև սննդի մեջ կանցերոգեն նյութերի կիրառմամբ։

Անհրաժեշտ է նաև առավելագույնս սահմանափակել գենետիկորեն ձևափոխված օրգանիզմների կիրառումը Հայաստանի ողջ տարածքում: Մարդիկ հաճախ փորձում են առավել էժան սննդամթերքից օգտվել՝ գաղափար անգամ չունենալով, որ դրանք գենետիկորեն ձևափոխված օրգանիզմներ են պարունակում։ Մյուս կողմից էլ՝ խնդրահարույց է մատակարարման շղթայի նկատմամբ վերահսկողության պակասը։ Երբ ապրանքը շուկայում խնդիր է առաջացնում, հաճախ դժվար է պարզել դրա աղբյուրը, որովհետև ամբողջ մատակարարման շղթան պատշաճ կերպով չի գրանցվում և վերահսկվում։

Բացի այդ, մեր հանրության շրջանում տեղական արտադրության ապրանքների նկատմամբ վստահության պակաս կա։ Ու սա՝ այն պայմաններում, որ Հայաստանում արտադրված սննդամթերքը մեծամասամբ շատ ավելի որակյալ ու վերահսկելի է, քան ներկրվածը։

ԱՐԹՈՒՐ ԿԱՐԱՊԵՏՅԱՆ 

Մանրամասները՝ «Փաստ» օրաթերթի այսօրվա համարում

Իդրամը առաջինը Կովկասում հայտարարում է Alipay+-ի հետ համագործակցության մասինՓոխանակ ոստիկանները մեզ պաշտպանեն, Փաշինյանին են պաշտպանում. քաղաքացիՓորձում են վախեցնել և հնազանդեցնել ձեռնարկատերերին. Արմեն Մանվելյան«Ոչ օլիմպիական մարզաձևերի» միության նոր գործընկերը «Mix fight» ֆեդերացիան է 35-ամյա վարորդը «Nissan March»-ով բախվել է բետոնե սյանը, կա վիրավորՄի խումբ անձինք ապօրինի եղանակով վարորդական վկայականներ ձեռք բերելու համար կաշառքի միջնորդության պատրվակով ստացել են տարբեր չափի գումարներ«Կնոջը 8 ամսական երեխայի հետ պետք է տեղափոխեն կալանավայր». ինչու է 3 ամսով կալանավորվել 3 անչափահաս երեխաների մայրը. ինչ են արձագանքում ՄԻՊ-ից (տեսանյութ) Մելիքյանների ընտանիքում համալրում է սպասվում. Արամը հայտնել է երեխայի ծնունդի մասին. բացառիկ կադրեր «Իրանի և Իսրայելի միջև նոր պատերազմի վտանգը կրկին մեծանում է»․ #Newsweek Տաքսու վարորդների անտեսված իրավունքների և հարթակային շահագործման մասին. Հրայր ԿամենդատյանԱՄՆ-ում արևային էներգիայի արտադրությունը մեկ տարվա ընթացքում աճել է 25 %-ով Փաշինյանը և Փաշազադեն կառավարվում են նույն կենտրոնից` Անկարայից. Ավետիք Չալաբյան Ծանր գիշեր է եղել․ ինչ է հայտնում ՌԴ ՊՆ-ն Ինչ է հայտնաբերվել իմ տան խուզարկության արդյունքում․ Քոչարյան (տեսանյութ) Եղիշե Մելիքյան․ Համոզված եմ՝ տանը կհաղթենքՊետք է կոտրել Փաշինյանի բռնապետության շղթաները. Դավիթ Սարգսյան «Գարաժ Մաստերս Մոլ»-ի տարածքում տեղի ունեցած վեճի մասնակիցներից մեկը արնահոսող վերքով տեղափոխվել է հիվանդանոց Անձրև և ամպրոպ, հնարավոր է նաև կարկուտ. ինչ եղանակ է սպասվում Փաշինյանի հաջորդ թիրախը կրկեսն է Ձախողված հանդիպում, արտապատվիրակված ինքնիշխանություն Փաշինյանը մտադիր է փակել ՀՅԴ-ն ԶՊՄԿ-ի լեռնահատկացման ակտով սահմանված տարածքում հողային աշխատանքների ընթացքում բացառիկ դամբարանադաշտ է բացահայտվել Զինծառայողի վիճակը ծայրահեղ ծանր է Արտակարգ դեպք՝ Երևանում, վիճաբանության հետևանքով մեկը մարմնական վնաuվածքներով տեղափոխվել է հիվանդանոց․ Shamshyan Սուրեն Պապիկյանն ընդունել է ՀՀ-ում ԱՄՆ արտակարգ և լիազոր դեսպան Քրիստինա ՔվինինՆոր մանրամասներ hրազենային վնաuվածք uտացած զինծառայողի առողջական վիճակից Նոր C360 Matrix փաթեթ` Converse Mobile-ում Մեքենան վրաերթի է ենթարկել անցումի մոտ ուշաթափված տղամարդու, որը հետո մաhացել է. ՌԴ Ռազմաբազայում վրա են հասել կրակոցի ձայներից․ 23-ամյա զինծառայողի վիճակը ծայրահեղ ծանր էՀանեք հաշվիչները․ Զախարովան առաջարկել է հաշվել՝ ով ինչքան պարտք ունի Ռուսաստանին Ջուր չի լինի որոշ հասցեներում Միայն թուրքը նման կերպ կվարվի մեր եկեղեցու հետ. քաղաքացի Փաշինյանի ձեռքի տակ կան Թուրքիայի և Ադրբեջանի համար անցանկալի անձանց անունները. թիրախում նրանք են Սյունիքի մարզում շինություններից մեկի բազալտե եզրաքարն ընկել է 7-ամյա տղայի վրա․ նրա կյանքը փրկել չի հաջողվել Աշխարհահռչակ ջութակահար Վադիմ Ռեպինը կժամանի Հայաստան` մասնակցելու Kapan Fest 2025–ին Տարադրամի փոխարժեքները հուլիսի 11-ինՈստիկանությունը սեփականության իրավունքով ինձ հատկացված միակ պարգևատրական զենքս արտադատական կարգով վերցրեց․ Հովհաննես ՔոչարյանԿարծում եմ ՀՅԴ-ից հետո հաջորդը թիրախում են օրինական զենք ունեցող և զենքին տիրապետող «ազգային» հայերն ու ռազմամարզական կազմակերպությունները․ Աննա ԿոստանյանԲաց նամակ ԵՊՀ ռեկտոր Հովհաննես Հովհաննիսյանին․ Խաչիկ ԱբաջյանԶապորոժիեում գործարկվել է ևս մեկ հիբրիդային արևային էլեկտրակայան Այս վարչախումբն անգամ իր ներկայությամբ է պղծում եկեղեցին. Մենուա Սողոմոնյան Դանակաhարություն գազալցակայանում, ձերբակալված կա Մարդկային ոսկորներ, նիզակ Ողջի գետի ափին բացառիկ դամբարանադաշտ է հայտնաբերվել (տեսանյութ) Նիկոլին հեռացնել հնարավոր է միայն «հատուկ գործողությամբ»՝ իմպիչմենտով, այլ «կտեր» մի' տվեք. Մամիջանյան Խոշոր ու ողբերգական վթար, 4 մարդ մաhացել է, 2-ը՝ վիրավnրվել․ Ղրիմ Ես համոզված եմ, որ ձեր սերունդը կանի ամեն ինչ, որ չկորցնի Հայաստանի Հանրապետությունը․ Մհեր ԱվետիսյանԻ՞նչ է տեղի ունեցել Աբու-Դաբիում․ Մենուա Սողոմոնյան«Բիզնես գործընթացների օպտիմիզացիա AI-ով» դասընթաց՝ ԱրարատԲանկի ղեկավար անձնակազմի համար Լարված իրավիճակ՝ Արմավիրում. գյուղի կենտրոնական փողոցում են հավաքվել մեծ թվով ծաղկավաճառներ Մնացական Սաֆարյանը հայ ժողովրդի անունից Հայաստանի Հանրապետության ինքնիշխանության սկզբունքը ոտնահարող հայտարարությամբ է հանդես եկել. Մենուա Սողոմոնյան
Կո՞ղմ եք ֆիզիկական անձանց եկամուտների հայտարարագրմանը
Ամենադիտված