Աղասի Ենոքյան. «Սերժ Սարգսյանը պատրաստվում է ստվերային կառավարել Հայաստանը խորհրդարանի ընտրություններից հետո». «Փաստ»
Ուշադրության կենտրոնում«Փաստ» օրաթերթը գրում է.
ՀՀ համամասնական ցուցակում չընդգրկված նախագահ Սերժ Սարգսյանը ծրագրում է ստվերային կառավարել երկիրը խորհրդարանական ընտրություններից հետո և լինել Կոմկուսի Գենսեկի նման մի պաշտոնի՝ չունենալով լուրջ պատասխանատվություն՝ իր վրա վերցնել բոլոր իրավունքները:
Այս մասին «Փաստի» հետ զրույցում տեսակետ հայտնեց քաղաքագետ Աղասի Ենոքյանը, ով վերջերս հեռացել է Հայաստանից ու մշտական բնակություն հաստատել Միացյալ Նահանգներում:
– Պարոն Ենոքյան, արդյոք «շքեղություն» չէ՞ պետության համար, երբ երկրի նախագահը արձակուրդ է վերցնում ու գնում իր կուսակցության շտաբը ղեկավարելու:
– Եթե դա իրականություն լիներ, շքեղություն կլիներ: Սերժ Սարգսյանի արձակուրդ գնալը, կարծում եմ, ինչ –որ չափով իհարկե ֆորմալ է, որովհետև նա երբեք չի դադարի ամեն ինչ կառավարելուց, ամեն ինչ ղեկավարելուց: Մանավանդ որ երկրի քաղաքական կառուցվածքն է էդպիսին: Միշտ էլ էսպես, թե էնպես ինքն է եղել շտաբի պետը: Մյուս կողմից տեսնում ենք, որ Սերժ Սարգսյանը պատրաստվում է Հայաստանը ստվերային կառավարել, որովետև նա ընդգրկված չէ ցուցակներում և պարզ չէ, թե նա ինչպիսի ֆունկցիա կունենա նոր խորհրդարանի ընտրությունից հետո: Հավանական է, որ նա իր վրա ուզում է վերցնել ստվերային կառավարման ֆունկցիան: Ենթադրում եմ, որ ինքը կլինի կոմկուսի Գենսեկի նման մի պաշտոնի՝ չունենալով լուրջ պատասխանատվություն՝ իր վրա կվերցնի բոլոր իրավունքները: Լինելով նախագահ, արձակուրդում նա կառավարելու է Հայաստանը որպես նախագահ:
– Իսկ վարչապետ Կարեն Կարապետյանի ու նրա թիմի չլինելը ՀՀԿ ցուցակում ի՞նչ է նշանակում: ՀՀԿ–ն չունե՞ր այդ թիմի կարիքն իրականում, չնայած նրանց ՀՀԿ–ացրեց, թե՞ նրանք այդքան վարկանիշ չունեին:
– Նրանք չհասցրեցին վարկանիշ ձեռք բերել էս ընթացքում: Ի վերջո, եկեք հասկանանք, որ նրանք խորթ էին, օտար էին ՀՀԿ–ին: Էնպես որ նրանք կմնան, կկատարեն իրենց ֆունկցիան: Կարծես թե նոր Սահմանադրությունը չի արգելում, որ նրանք նորից հայտնվեն կառավարության մեջ: Կամ եթե արգելի, կգտնվեն մեխանիզմներ, որով կառավարության կազմն, այնումենայնիվ, կորոշի Սերժ Սարգսյանը:
– Պարոն Ենոքյան, մյուս կողմից ՀՀԿ ցուցակում նույն ՀՀԿ–ականներն են, որոնց աշխատանքը տեսել է հանրությունը և որոնք կարծես դրական վարկանիշ չունեն հանրության շրջանում: Նման ցուցակ ներկայացնելով, իրականում ՀՀԿ–ն ի՞նչ է ուզում ասել հասարակությանը:
– ՀՀԿ–ն մնում է ՀՀԿ, հո օդից չէին բռնելու, մտցնեին ցուցակ: Իրենք պետք է ցուցակում ներկայացնեին նրանց, ում ունեին: Ուղղակի կարծես թե թյուրըմբռնում կա Սերժ Սարգսյանի մոտ, որ այս պայմանական ասած երիտասարդները չեն հասցրել վարկաբեկվել և նրանց միջոցով հնարավոր է ընտրություններին ընտրողների համակրանքը շահել: Բայց ես չեմ կարծում, որ էս սկզբունքով կազմված ՀՀԿ ցուցակը կամ խմբակցությունը, մանավանդ եթե Սերժ Սարգսյանը լինի ոչ ֆորմալ լիդեր՝ ոչ վարչապետ, ոչ նախագահ, երկար կգոյատևի: Որովհետև Սերժ Սարգսյանը կարող էր ունենալ շատ լուրջ արբիտրի դեր ՀՀԿ–ում, իսկ հիմա, երբ նա չի ունենալու ֆորմալ իշխանություն, այդ դերը կարող է նշանակալիորն նվազել, և ես չեմ բացառում, որ ՀՀԿ ֆրակցիայից առաջանան մի քանի նոր ֆրակցիաներ կամ նոր կուսակցություններ ապագա խորհրդարանում:
– Անդրադառնանք նախընտրական դաշինքներից Սեյրան Օհանյանի դաշինքին:
– Ես կարծում եմ, որ նրանք շարունակում են Սերժ Սարգսյանի գիծը: Սակայն կարծես թե ինչ որ զարգացումներ են երևում, որոնք ցույց են տալիս, որ այս դաշինքն ավելի շատ Ռոբերտ Քոչարյանի գիծն է առաջ տանում: Իհարկե, հարց է առաջանում, թե ինչու է Սերժ Սարգսյանը համաձայնվել, որ նման դաշինք մասնակցի ընտրություններին, որովհետև մենք գիտենք, որ լծակներով կարող էր ընդհանրապես չեզոքացնել այդ դաշինքը: Ես կարծում եմ, որ Մոսկվան փորձում է Սերժ Սարգսյանից փոքր ինչ անկախ խաղ տանել: Տվյալ պահին դա համաձայնեցված է, բայց ինչ–որ պահի դա կարող է դառնալ Սերժ Սարգսյանին հակառակորդ դաշինք:
– Իսկ ո՞րն է իրական ընդդիմությունն այս ընտրություններում, Ձեր կարծիքով:
– Հարցը հետևյալն է, թե ինչը պետք է լինի իրական ընդդիմության խնդիրը. առաջին հերթին Հայաստանի քաղաքական վեկտորի փոփոխությունը, որից հետո գալիս են ընդդիմության մյուս պահանջները՝ կոռուպցիայի վերացումը, խաղաղությունը, երկրի զարգացումը, սոցիալական խնդիրների լուծումը: Նման օրակարգով ընդդիմություն մենք չունենք: Ինչ–որ մարդիկ կարող են ասել, որ իրենք ընդդիմադիր են և, ըստ էության, այդ կուսակցությունները կարող են չհայտնվել կառավարությունում և ֆորմալ համարվել ընդդիմադիր, նույնիսկ պահանջել Սերժ Սարգսյանի հրաժարականը, սակայն, ըստ էության, վարել նույն քաղաքականությունը, որը Սերժ Սարգսյանն է առաջարկում: Մենք գլոբալ խնդիրներ դնող, Հայաստանի քաղաքականության մեջ գլոբալ փոփոխություններ դնող ուժ չունենք այս խորհրդարանում:
– Ելք–ին է՞լ չեք տեսնում որպես իրական ընդդիմություն:
– «Ելքում» կան մարդիկ, որոնք ունեն հստակ պրոռուսական կողմնորոշում: Ես կարծում եմ, Ելք–ը չի ունենա հստակ քաղաքական ծրագիր, ինչը դեմ է Սերժ Սարգսյանի ծրագրին:
– Իսկ Ձեր կանխատեսմամբ, հայտնի մեթոդները՝ ընտրակաշառքի մեխանիզմը գործելո՞ւ է այս անգամ ևս:
– Կարծում եմ, այո, որովհետև իշխանությունները կամ ընդհանրապես քաղաքական ուժերը չունեն ընտրություններում պայքարելու այլ մեխանիզմ: Մինչև հիմա երբեք խոսք չի գնացել ծրագրերի մասին: Իսկ ընտրակաշառքին ալտերնատիվ մեխանիզմը ծրագրերով պայքարելու մեխանիզմն է, որը չկա: Գոնե մինչև հիմա խոսքը գնում է անհատների մասին՝ թե ով է միանալու, ով է լինելու առաջին տեղում, ծրագրի մասին դեռևս խոսք չկա: Բացի դա, էս տարիներին մենք դաստիարակել ենք այնպիսի ընտրողների, որոնք ուշադրություն են դարձնում ընտրակաշառքին, պոպուլիստական ծրագրերը չեն էլ կարդում:
Շարունակությունը` «Փաստ» օրաթերթի այսօրվա համարում: