Միասնական ճակատի բացակայությունը փոշիացնելու է ընդդիմադիր էլեկտորատը
BlogԱրտեմ Բալասանովը ֆեյսբուքյան իր էջում գրում է .
ՀՀ ներքաղաքական կյանքում ակտիվորեն ձևավորվում են տարբեր դաշինքներ`ներկա և նախկին պաշտոնյաները միավորվում են գարնանը կայանալիք ԱԺ ընտրություններին «թիմերով» հանդես գալու և նոր օրենսդիր մարմնում տեղ գրավելու համար։
Դաշինքների անդամները ՀՀ քաղաքացիներին քաջ հայտնի գործիչներ են, որոնց մեծամասնությունը տարիներ շարունակ եղել է իշխանության մաս, օգտվել կոռուպցիոն սխեմաներից, «հարցեր լուծելու» արտոնություններից և այլն, իսկ այժմ հանդես են գալու ընդդիմադիր քաղաքական դիրքերից, ինչը տրագիկոմիկ իրավիճակ է հիշեցնում`«միասին թալանելուց» հետո այժմ «պայքարել» միմյանց դեմ`այդպիսի «պայքար» գոյություն չի կարող ունենալ։ Բոլոր այն դաշինքները,որոնք այսօր ձևավորվում են, նրանց անդամների մեծամասնության վրա կան տասնյակ կոմպրոմատներ, որոնք իշխանությունը ցանկացած պահի կարող է գործի դնել`բոլորը գիտեն միմյանց մութ էջերն ու «ներքին խոհանոցը»։
Ոչ ոք չի կասկածում, որ 2017թ.–ի ԱԺ ընտրությունների արդյունքներով վարչական–ֆինանսական և այլ բազմատեսակ ռեսուրսների տիրապետող ՀՀԿ դառնալու է մեծամասնություն`ձևավորելով այն կառավարությունը, որն ինքն է ցանկանում ու շարունակելով այն քաղաքական կուրսը, որն այս տարիներին իրականացվել է։
ՀՀ–ում համակարգային փոփոխություններ իրականացնելու և երկրի առաջ ծառացած մի շարք կարևորագույն խնդիրներին լուծում տալու համար պետք է վերցնել մեծամասնություն`դա հնարավոր է «դաշինք–թիմերի» միջոցով, իհարկե`ոչ։ Իսկ մեկ, տաս, կամ քսան պատգամավորական տեղով ոչ մի գլոբալ հարց չի լուծվի`այս խորհրդարանում էլ կային ակտիվ ընդդիմադիր պատգամավորներ, որոնք բոցաշունչ, սկանդալային ելույթներ էին ունենում`մարդկանց դիմում «ածականներով» և արժանանում յութուբում և սոցցանցերում հասարակության գովեստներին։ Ինչ է փոխվելու, երբ այս «բոցաշունչներին» փոխարինեն նորերը`«հին» նորերը`ոչինչ։
Նրանք կունենան արտահայտվելու ամբիոն, հնարավոր է մեկ–երկու նախարարական պորտֆել`ոչ առանցքային նախարարություններում`ՊՆ, ոստիկանական, ազգային անվտանգության, ֆինանսական բլոկները գտնվելու են միանձնյա ՀՀԿ–ի ձեռքում։
Դաշինքները չեն կարող լուծել այն խնդիրները`շարունակվող, ազգային անվտանգության թիվ մեկ սպառնալիք արտագաղթի խնդիրը, խայտառակ տնտեսական վիճակը, Ղարաբաղում ամեն օր զոհվող զինվորների անվտանգության , աշխատատեղերի ստեղծման, սոցիալական լարվածության և աղքատության խնդիրները։ Բոլոր քաղաքական խոստումները բլեֆ են լինելու և ահա թե ինչու։
ՀՀ–ի ժողովրդագրական պատկերը`ծերացող բնակչություն, մեծ արտագաղթ, ցածր ծնելիություն։ Այս պայմաններում իրականացնել որևէ լուրջ ներդրումային ծրագիր օտարազգի ներդրողներով քիչ հավանական է։ ՀՀ–ում աղքատության թվերը սարսափեցնող են`բնակչության գնողունակությունն ընկնում է, որևէ տնտեսական խոշոր նախագիծ պետք է ենթադրի, որ տեղի բնակչությունը մասնակցելով տնտեսական գործընթացներին կակտիվացնի տվյալ բիզնեսը։
Բացի այդ, ՀՀ–ը գտնվում է շրջափակման, կիսապատերազմական գոտում`Ղարաբաղի խնդիրը միշտ էլ վանելու է օտարերկրյա ներդրողներին։ Բացի այդ, ՀՀ տնտեսությունը խիստ մոնոպոլիզացված է, բաժանված մի քանի տասնյակ ընտանիք–կլանների միջև`շուկան փակ է և փակ է մնալու «այլոց» համար։ Կոռուպցիայի մակարդակը խայռատակ չափերի է հասնում`այդպիսի երկրներում ներդրումներ չեն իրականցնելու։
Բացի այդ, ՀՀ–ի արտաքին պարտքը շուտով հատելու է թույլատրելիի սահմանը, այն կանգնեցնելու է երկիրը`այս տեմպերով վարկեր վերցնելու դեպքում, դեֆոլտի շեմին։ Բյուջեի դեֆիցիտը փակելու համար`բանակ պահելու, թոշակներ և աշխատավարձեր վճարելու, մեծանալու է հարկային բեռը փոքր և միջին բիզնեսի վրա`նրանք փակվելու են և արտագաղթեն ՌԴ`Երևանի անգամ փոքր կենտրոնում կարելի է նկատել փակ խանութներ, որոնք կամ վաճառվում են կամ տրվում են վարձով։
Տեղական արտադրության խրախուսման միջոցառումներ չկան`մոնոպոլիաները խեղդում են տեղական արտադրողին, այստեղ որևէ ապրանք արտադրելը`էլեկտրաէներգիայի, գազի սակագնի պատճառով ոչ շահավետ է։Դրան գումարած մաքսային, հարկային խոչընդոտներ և լոգիստիկ մեծ ծախսեր ապրանքները ՀՀ–ից արտաքին շուկաներ հասցնելու համար`տեղական ապրանքները դառնում են ոչ մրցունակ և ՀՀ–ն իր առաջին անհրաժեշտության ապրանքների մեծ մասը ներկրում `դա ուղղակի անթույլատրելի է դե–ֆակտո պատերազմի մեջ գտնվող երկրի համար։
Սոցիալ–տնտեսական խնդիրների շարքն անվերջանալի է և այս պայմաններում արդեն գարնանը բազմաթիվ դաշինքներ և ուժեր սկսելու են խոսել երկիրը «փրկելու» իրենց «ռազմավարությունների» մասին և շտապելու շեշտել, որ «ամենաընդդիմադիրը» իրենք են, մյուսները ֆեյք են`ստեղծվել և առաջ են տարվում իշխանությունների կողմից։
Հասարակությունը կրկին անգամ հիասփաթվելու է ԱԺ ընտրությունների արդյունքերից, ինչն էլ հանգեցնելու է արտագաղթի ևս մեկ ալիքի`այս ԱԺ ընտրությունները նաև կանխորոշելու են, թե որ ուժն է`իհարկե ՀՀԿ, կառավարելու երկիրը մոտակա տասնամյակների ընթացքում։
Փակ շրջան է, որից դուրս գալու ելքերը ոչ թե առանձին դաշինքներով հանդես գալն է, ինչը փոշիացելու է ընդդիմադիր էլեկտորատը, այլ միասնական ճակատով`երկու–երեք խոշոր դաշինքների միավորմամբ, ինչը կարող էր էականորեն փոխել ուժերի բալանսը ապագա ԱԺ–ում և ստիպել գնալ որոշակի, եթե ոչ գլոբալ ու համակարգային,ապա գոնե զգալի, հասարակության աչքում շոշափելի փոփոխությունների երկրում, ինչը կփոխեր բարոյա–հոգեբանական մթնոլորտը երկրում ու կազդերի արտագաղթի տեմպերի վրա`մարդկանց մոտ փոփոխությունների ոչ միայն հույս, այլ իրական պատկեր կուրվագծվեր։
Միասնական ճակատի բացակայությունը`նախկին ընտրությունների(զանգվածային ընտրակեղծիքներ, ընտրախախտումներ, լցոնումներ, կրկնակի քվեարկություն, վարչական ռեսուրսի օգտագործում և այլ «կրիմինալ» մեթոդներ), կանխոշորում են ՀՀԿ–ի վստահ հաղթանակը 2017թ.–ի գարնանը։