Հայաստանում հաշմանդամություն ունեցողների միայն մեկ քառորդը աշխատանք ունի
Ուշադրության կենտրոնումԸստ Ազգային վիճակագրական ծառայության հրապարակման՝ 2015 թ. Հայաստանում հաշմանդամություն է ունեցել 133100 քաղաքացի, ինչը 3800–ով ավելի է 2014 թ. ցուցանիշների համեմատ: Այդ 133100 հոգուց զբաղվածություն ունեցել է մոտավորապես մեկ քառորդը՝ 37700 քաղաքացի: Հայաստանում ապրող և հաշմանդամություն ունեցող անձանցից որպես գործազուրկ են նշված 7000 հոգի, իսկ մնացած 88400–ը տնտեսապես ոչ ակտիվ բնակչության մեջ են մտնում:
Ըստ վիճակագրության՝ Հայաստանում գերակշռում են հաշմանդամություն ունեցող տղամարդիկ, որոնց թիվը հասնում է 68000, իսկ կանանց թիվն էլ կազմում է 65100: Հաշմանդամություն ունեցող և միաժամանակ զբաղվածություն ունեցող տղամարդկանց թիվը կազմել է 22800, իսկ կանանցը՝ 14800: Միաժամանակ, ըստ հրապարակման ցուցանիշների՝ այս կատեգորիայում ներառված տղամարդկանց գործազրկությունն ավելի մեծ թիվ է կազմում, քան կանանցը: Այսպես, հաշմանդամություն ունեցող և գործազուրկ տղամարդկանց թիվը կամել է 4800, իսկ կանանցը՝ 2200:
Ըստ վիճակագրության՝ քաղաքային համայնքներում ապրող և հաշմանդամություն ունեցող անձանց թիվը կրկնակի ավելի է գյուղական համայնքներում ապրողների թվից: Այսպես, հայաստանյան քաղաքներում ապրում են 88300 հաշմանդամություն ունեցող քաղաքացիներ, իսկ գյուղերում՝ 44800:
Վիճակագրությունից իմանում ենք, որ ըստ 2015 թ. տվյալների` Հայաստանում ապրող 133100 հաշմանդամություն ունեցող անձանցից միայն 12,7%–ն է բարձրագույն և հետբուհական կրթություն ստացել: Միջին մասնագիտական և նախամասնագիտական (արհեստագործական) կրթություն ունեն ամբողջի 26,5%–ը, միջնակարգ կրթություն մոտավորապես կեսը՝ 43,4%–ը, իսկ 16,2%–ն էլ ստացել են հիմնական ընդհանուր, տարրական և ցածր կրթություն:
Հաշմանդամություն ունեցող զբաղվածներն ըստ գյուղատնտեսական և ոչ գյուղատնտեսական հատվածների և զբաղվածության կարգավիճակի հետևյալ պատկերն ունեն՝ 35%–ը վարձու աշխատողներ են, իսկ 65%–ը՝ ոչ վարձու: Բացի այդ գյուղատնտեսական հատվածներում վարձու աշխատանք են կատարում հաշմանդամություն ունեցող անձանց 0,5%–ը, իսկ ոչ գյուղատնտեսական հատվածներում՝ մոտավորապես 81%–ը:
Ըստ ԱՎԾ–ի հրապարակման՝ պետական ապարատում աշխատող հաշմանդամություն ունեցող քաղաքացիների թիվը կազմում է 6800: Ոչ պետական ապարատում աշխատող քաղաքացիների թիվը ավելի շատ է՝ 30900 հոգի: Ընդ որում, եթե պետական ապարատում գերակշռում են կին հաշմանդամ–աշխատակիցներ, ապա ոչ պետական ապարատում հակառակ պատկերն է: Այսպես, պետական ապարատում աշխատող և հաշմանդամություն ունեցող կանանց թիվը կազմում է ամբողջի 58,1%–ը, իսկ տղամարդկանցը՝ 41,9%: Ոչ պետական ապարատի դեպքում էլ տղամարդկանց թիվն է շատ՝ 64,7%, իսկ կանանցը՝ 35,3%:
ԼԻԼԻ ԹԵՎՈՍՅԱՆ