Քաղաքական ազնվության մասին
Վերլուծություն2016 թվականի վերջին օրերին հայաստանյան քաղաքական դաշտում մեծ ակտիվություն են ստացել կուսակցական դաշինքների մասին խոսակցություններն ու գործընթացները։ Մեր նախորդ դիտարկումներում անդրադարձել ենք ներկա քաղաքական ուժերի հնարավոր միավորումներին ու դաշինքներին և ըստ էության, այս առումով որոշակի նշմարվում են, թե որ ուժերի միջև են հիմնականում ընթանում բանակցությունները, որոնք բավական ստվերային բնույթ են կրում։ Ներկայում արդեն իսկ հայտնի է առաջին դաշինքը, որը կազմելու են «Լուսավոր Հայաստան», «Քաղաքացիական պայմանագիր» և «Հանրապետություն» կուսակցությունները։ Ակնհայտ է նաև այն փաստը, որ քաղաքական դաշտի որոշ ներկայացուցիչներ իրենց հետագա գործողությունները պլանավորում են Գագիկ Ծառուկյանի քաղաքականություն հնարավոր վերադարձի հանգամանքով։ Այս մասին գրեթե ուղիղ տեքստով ասում է Նաիրա Զոհրաբյանի գլխավորած ԲՀԿ–ն։ Այս տեսանկյունից պետք է նշել, որ Զոհրաբյանը, մեղմ ասած, տարօրինակ մարտավարություն է ընտրել` Ծառուկյանի տան դիմաց պարբերաբար կազմակերպվող ակցիաներում փորձելով առաջնային դեր ստանձնել և տպավորություն ստեղծել, թե ինքն անձամբ և իր գլխավորությամբ ներկայի ԲՀԿ–ն առաջնային դեր են կատարում Ծառուկյանի քաղաքականություն վերադարձի գործում։
Անշուշտ, այս առումով պարզ է, որ ԲՀԿ–ն իր ղեկավարով հանդերձ ռեսուրսների վարկանիշի խիստ պակաս ունի, որը փորձում է լրացնել Ծառուկյանի անձով։ Սակայն քանի դեռ Ծառուկյանի կողմից հստակ որոշում չկա, թերևս այս թեման շրջանցենք, առավել ևս, որ Ծառուկյանի վերադարձը կարող է տեղի ունենալ բոլորովին այլ պայմաններով, և հաշվարկներով և շատ հնարավոր է, որ այդ հաշվարկների մեջ Զոհրաբյանի գլխավորած ԲՀԿ–ն չկա։ Այստեղ, իհարկե, պետք է շեշտել Զոհրաբյանի գլխավորած ԲՀԿ–ն, քանի որ նա շատ քիչ աղերսներ ունի Ծառուկյանի ԲՀԿ–ի հետ։
Սակայն այս դիտարկման մեջ կցանկանայի անդրադառնալ մի խնդրի, որի մասին հաճախ քիչ է խոսվում։ Խոսքը վերաբերում է, այսպես ասած, դաշինք կազմող ուժերի քաղաքական ազնվությանը, ընդ որում ազնվությանը ոչ թե իրենց նպատակների կամ միմյանց հանդեպ, այլ հասարակության և ընտրողի նկատմամբ։
Որպես կանոն, դաշինք կազմող քաղաքական կուսակցությունները նման քայլի են գնում հիմնականում ընտրական շեմը հաղթահարելու, ռեսուրսների՝ այդ թվում և ֆինանսական միջոցների միավորման նպատակով։ Ժամանակը և փորձը ցույց են տվել, որ այս խնդիրների հաղթահարումից հետո քաղաքական դաշինքը արդեն խորհրդարանական գործունեության մեջ պարզապես սպառվում է։ Սակայն միաժամանակ այդ դաշինքը կազմող ուժերը հանդես են գալիս իշխանափոխության, իշխանությանը այլընտրանք դառնալու հավակնություններով, ինչը պարզապես իրատեսական չէ, և ըստ էության, նման քարոզչությունը որոշակիորեն մոլորեցնող շեշտադրումներ է ստանում։
Ուստի, այս տեսանկյունից պետք է ասել, որ հասարակության աչքին թոզ փչելու իշխանության «մենաշնորհը» ընդդիմադիր դաշինքը վերցնում է նաև իր վրա, ինչի հետևանքով հերթական հիասթափություն է հասունացնում։ Նման պայմաններում թվում է, թե ընդդիմությունը կամ ընդդիմադիր դաշինքը առաջինը պետք է շահագրգռված լինի քաղաքական մշակույթի ձևավորման հարցում և հրապարակային քաղաքական գիծ տանի։ Այսինքն՝ առավել ցանկալի տարբերակն այն կլինի, որ առկա և առաջիկայում ձևավորվելիք դաշինքները և ընդհանրապես մյուս բոլոր ուժերը բացեիբաց շեշտեն իրենց դաշինք կազմելու նպատակները, իրենց խնդիրները և այն հարցերի շարքը, որոնք ի զորու են իրապես լուծել։ Այստեղ, իհարկե, կա խնդիր, քանի որ բավական պատասխանատու է քաղաքական ուժի համար հայտարարել, որ ինքը պայքարում է ոչ թե իշխանություն դառնալու, այլ Ազգային ժողովում իքս քանակի մանդատներ ունենալու համար, որոնցով կարող է լուծել որոշակի խնդիրներ, սակայն մյուս կողմից նաև հենց այսպես պետք է կայանա հրապարակային քաղաքականությունն ու քաղաքական մշակույթը, մնացած բոլոր դեպքերում հասարակությունը հայտնվում է տուժողի դերում։
Հուսանք, որ առաջիկա ընտրություններում գոնե այս առումով մենք կունենանք որակապես նոր քաղաքական գործընթացներ:
Աղասի Մարգարյան
PressMedia.am վերլուծաբան