Բանկերը շարունակում են մոլորեցնել սպառողներին
Ուշադրության կենտրոնումՈւսումնասիրությունների արդյունքում պարզվել է, որ բանկերն իրենց կողմից հայտարարված տոկոսադրույքից բացի հաճախորդներից սպասարկման վարձի տեսքով հավելյալ գումար են գանձում: Եվ դա գումարվելով հայտարարված տոկոսադրույքին բավականին մեծացնում է բանկին վերադարձվող գումարի չափը: Ու թեև հասարակական ընկալումն այնպիսին է, որ այդ «սպասարկման վարձ» ասվածն այնքան էլ մեծ գումար չէ, սակայն պարզվում է, որ արդյունքում բանկի տոկոսադրույքը քողարկված կերպով բավականին աճում է:
«Իրազեկ և պաշտպանված սպառող» ՀԿ նախագահ Բաբկեն Պիպոյանը PressMedia.am-ի հետ զրույցում ասաց, որ իրենց ուսումնասիրությունները ցույց են տվել, որ երբ սովորաբար խանութները հայտարարում են 0% կանխավճարով և 0% տոկոսադրույքով ապառիկ ապրանք վաճառելու մասին, սպառողին չեն տեղեկացնում, որ ամսական բանկին մաս–մաս գումար վճարելուց բացի վճարում են նաև բանկի սպասարկման գումարը, որը ավելանալով ապրանքի գնին բավականին թանկացնում է վաճառվող ապրանքի արժեքը:
«Առանձին դեպքերում բանկի սպասարկման գումարը շատ մեծ գումար է կազմում: Այսինքն սպասարկման գումարը ավելանալով ապրանքի գնին, ստացվում է, որ սպառողը տվյալ ապրանքը 15%–ով ավելի թանկ գնով է ձեռք բերում»,– ասում է Բ. Պիպոյանը:
Կազմակերպության նախագահի տեղեկացմամբ բանկի սպասարկման գումարը հաշվարկվում է ապրանքի մայր գումարի 0,75–ից մինչև 0,95%–ի չափով, որը մինչև ապառիկի ժամկետի ավարտը ամեն ամիս վճարում է սպառողը: Օրինակ՝ 400 հազար դրամանոց ապրանքը 0% կանխավճարով և 0% տոկոսադրույքով ապառիկ ձեռք բերելու դեպքում սպառողը որպես սպասարկման գումար ամսական լրացուցիչ 4000 դրամ գումար է վճարում բանկին, որն այնքան էլ քիչ գումար չէ:
«Ստացվում է, որ տնտեսվարողները նման կերպ ձևակերպելով իրենց բիզնես–առաջարկը, օգնում են բանկին ահռելի եկամուտներ ստանալ: Եվ փաստորեն, ապառիկ վաճառք իրականացնող ընկերությունը և բանկը համատեղ մոլորեցնում են սպառողին: Դա նաև իրավակարգավորման խնդրի պակասի հետևանք է»,– ասում է Բ. Պիպոյանը:
Ի դեպ բանկերի կողմից իրականացվող մանիպուլյացիայի մասին առաջին անգամը չէ, որ հասարակական կազմակերպությունները բարձրաձայնում են, սակայն ինչպես երևում է սայլն այդպես էլ չի ուզում տեղից շարժվել: Իսկ բանկերը, երբ շարունակում են հայտարարել, թե տարեկան 24%–ով են վարկային գումարներ տալիս, չի համապատասխանում իրականությանը, քանի որ իրականում այդ տոկոսադրույքը շատ ավելի մեծ թիվ է կազմում: «Պետք է այնպես անել, որ այդ 24%–ի մեջ ներառվեն բոլոր ծախսերը, սակայն բանկերը ծառայությունների այնպիսի վճարներ են հավելում նշված տոկոսադրույքին, որ փաստացի սպառողը ոչ թե 24, այլ առանձին դեպքերում մինչև 40% է վճարում իր վերցրած գումարի դիմաց: Ստացվում է, որ վաղը խանութները նույնպես կարող են ասել, որ իրենք էլ ունեն սպասարկման վճար, բայց դրանք պետք է նախ ներառված լինեն ավելացված տոկոսադրույքի մեջ և ապառիկ վաճառք իրականացնելու պարագայում չպետք է այդ գումարից շատ շեղումների պատճառ հանդիսանան»,– ասում է Բ. Պիպոյանը:
Արմինե Գրիգորյան